Van’da ‘Doğal Sit Alanı’ kapsamına alınan Van Gölü için 10 sivil toplum örgütü, kararın iptali tarafında dava açtı. Van Akademik Odalar Birliği Devir Sözcüsü Fikret Baransel, “Bu, en düşük müdafaaya sahip sit alanlarını söz etmektedir. Kamuoyunda bu hususta yanlış bir algı oluşmuştur. Bilakis, kararnameden evvel Kıyı Kanununa tâbi olan bu alanlar yasal olarak nispeten daha önemli bir formda korunmaktayken bugün bu düzenleme ile Kıyı Kanunu yok sayılmaya çalışılarak önemli tehdit altında bırakılmıştır” dedi.
Resmî Gazetede 21 Temmuz’da yayınlanan kararla, Van ve Bitlis vilayetleri Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından “Doğal Sit Sürdürülebilir Muhafaza ve Denetimli Kullanım Alanı”
“Van Gölü tehdit altındadır”
Fikret Baransel şunları söyledi:
“Van Akademik Odalar Birliği ve Demokrasi Platformunun bileşenleri olarak kuruluşumuzdan bugüne kadar her fırsatta kentimizin doğal zenginlikleri ile ilgili telaşlarımızı paylaşmaktayız. Lakin bugün çok önemli ihmaller ve bahsin uzmanlarının görüşleri ve bilimsel münasebetlere dayanmayan yasal düzenlemeler ile Van Gölü tehdit altındadır. Bu tehdit karşısında tabiat; bilimsel hiçbir yolla açıklanamayan bir formda yürütülen taban temizliğinin, bir türlü tam kapasiteyle faaliyete geçemeyen ve kent kanalizasyonunun direkt deşarj formunda göle akıtıldığı arıtma tesisinin yarattığı ve kentin girişinden itibaren hissedilen koku alarm vermektedir. Van Gölü’nün korunması için çok ciddi yasal önlemler alınmalıdır. Bilhassa Van Gölünü Müdafaa Kanununun çıkarılması ana talebimiz olup bu istikametteki talep ve ısrarımız devam etmektedir. Fakat, 30.07.2022 tarih ve 31908 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Van Gölü “Doğal Sit, Sürdürülebilir Müdafaa ve Denetimli Kullanım Alanı” olarak ilan edilmiştir. Bu, en düşük muhafazaya sahip sit alanlarını tabir etmektedir. Van Valiliğinin 18.08.2022 tarihli duyusundan da anlaşılacağı üzere bu düzenleme ile sit alanı içerisinde yapılacak faaliyet ve yapılaşmalar engellenmemiştir, kamuoyunda bu mevzuda yanlış bir algı oluşmuştur. Tersine, kararnameden evvel Kıyı Kanununa tâbi olan bu alanlar yasal olarak nispeten daha önemli bir biçimde korunmaktayken bugün bu düzenleme ile Kıyı Kanunu yok sayılmaya çalışılarak ciddi tehdit altında bırakılmıştır. Ayrıca alınan karar Kıyı Muhafaza Kanunu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Müdafaa Kanunu, Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına Ait Metot ve Asıllara Dair Yönetmelik, Unsur Kararlarına, Doğal Sit Alanlarının Kıymetlendirilmesine Ait Teknik Asıllara ve Başka Muhafaza Hukuku düzenlemelerine karşıttır.
“İlgili düzenleme iptal edilmeli”
Tüm bu nedenlerle Van Akademik Odalar Birliği ile Demokrasi Platformunun bileşenlerinden dava konusu hakkında dava açma ehliyeti olan Van Barosu ÇEV-DER, Van Hakkâri Tabip Odası ve Van ÖHD tarafından ilgili kararın iptali için bu gün yargı yoluna başvurulmuştur. Bugün itibariyle başlatmış olduğumuz yargı süreciyle birlikte Van Gölü Havzası için büyük bir tehlike oluşturan, turizm ve sanayi tesisleri ile yapılaşmaya taban hazırlayan ve hazırlanış emeli itibariyle korumaktan çok yok olmasına sebep olacak olan ilgili düzenlemenin iptal edilmesi gerektiği inancını taşımaktayız. Yapılan düzenleme ile kamuoyunda “Van Gölü’nün artık müdafaa altına alındığı” tarafında yanlış bir algı oluşturmaya çalışılmış ise de bilinmelidir ki; yapılan düzenleme geleceğimiz ve nefesimiz olan Van Gölü’nü daha büyük bir tehlikeyle karşı karşıya bırakmaktadır. Van gölü Doğal Sit Alanının daha üst kategoride olan kesin korunacak hassas alanlar ya da nitelikli muhafaza alanları olarak ilan ve tescil edilmesi gerekirken yapılaşmaya yol açacak şekilde “Sürdürülebilir Muhafaza ve Denetimli Kullanım Alanı” olarak tescilinin iptali talebiyle dava açıldığı bilinmelidir.
“Van Gölü’ne sahip çıkmaya davet ediyoruz”
Yapılan düzenlemenin de mevzuata alışılmamış olarak yapıldığını ayrıyeten belirtmek isteriz. Şöyle ki; Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına Ait Yol ve Asıllara Dair Yönetmelik’in “Korunan alanlara ait genel ilkeler” başlıklı 5/1.’inci hususunda belirlenen prensiplere uyulmamış, korunan alanların aktüel durumunun alanın biyolojik çeşitliliği, hidrolojisi ve hidrojeolojisi başta olmak üzere her açıdan durumu hazırlanacak ön kıymetlendirme raporu sonucuna nazaran yahut gerekli görülmesi durumunda ise en az ardışık dört mevsimi kapsayan ekolojik temelli bilimsel araştırma yapılarak belirleneceği düzenlemeleri uygulanmamış, araştırma raporları yönetmelikte öngörülen nitelikteki uzmanlarca düzenlenmediği üzere teknik asıllarda belirtilen saha çalışmaları yapılmamıştır. Halkımızın da bildiği üzere Van Edremit’te yapılan bisiklet kafenin Kıyı Kanununa alışılmamış bir halde yapıldığına dair yargı süreçleri devam etmekte olduğu üzere iptali yasal olarak mümkün olsa da son olarak yapılan düzenleme ile Bisiklet Kafe üzere yapılaşmaların daha da artmasına ve legalleşmesine taban hazırlanmıştır. Van gölünün kesin korunacak hassas alanlar ya da nitelikli müdafaa alanları olarak muhafaza altına alınması gerekirken, yapılaşmaya yol açan düzenlemeye dair hatadan bir an evvel vazgeçilmesi ve Van Gölünü koruyacak olan samimi yasal düzenlemelerin yapılması gerektiğini buradan ilgililer ve kamuoyuyla paylaşıyor; tüm hassas vatandaşlarımızı ve kurumlarımızı Van Gölüne sahip çıkmaya ve açılan davaya müdahil olmaya davet ediyoruz.”
|
İmzası bulunan STÖ’ler Van Barosu |