Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Sağlam, çayır tırtılının (Lepidoptera) Marmara’da habitatı olan canlılardan olduğunu ve ortalarında ayçiçeğinin de bulunduğu yaklaşık 150 kadar bitki cinsinden beslendiğini söyledi.
İklim şartları, böceklerin popülasyonunu artırıyor
Çayır tırtılının bu yılki kadar popülasyon göstermesini iklimsel değişikliklere bağlayan Sağlam, “Çevre direnci dediğimiz çeşitli şartlar var. Bu istikrarın içinde hem canlı hem cansız faktörler var. Cansız faktörler içinde bilhassa iklim şartları, sıcaklık, nem ve bölgenin yağış oranı direkt etkilemekte. Bilhassa iklim şartları bu böceklerin dönemsel olarak sayıca çok artmasına ve salgın yapmasına neden oluyor.” diye konuştu.
Daha evvel 2 defa daha yaşandı
AA’nın haberine nazaran; Sağlam, bölgede daha evvel de bu türlü bir popülasyon artışlarının yaşandığına dikkati çekti.
Çayır tırtılının salgın boyutundaki birinci popülasyon artışının 47 yıl evvel olduğuna işaret eden Sağlam, “Şu anda çayır tırtılı salgını ile karşı karşıyayız. Bu salgına baktığımızda 1975 yılında bölgemizde bu türlü bir salgın kayıtlarına rastlıyoruz. 2012 yılında yeniden emsal bir salgın ile karşı karşıya kaldık. 2022 yılında tekrar bir salgın yapmış durumda.” dedi.
Sağlam, çayır tırtılı dişisinin 400 yumurta bıraktığını nem, sıcaklık kuralları uygun olduğunda bırakılan tüm yumurtalardan tırtıl çıktığını kaydetti.
Şu an için kimyasal çabadan öbür alternatif yok”
Çayır tırtılıyla fizikî, biyolojik, biyoteknik uğraş teknikleri kullanılabildiğini tabir eden Sağlam, fakat şu durumda kimyasal uğraştan diğer alternatif bulunmadığının da altını çizdi.
Hızla sonuç vermesi bakımından üreticinin de tırtıldan kurtulma isteğini göz önüne alındığında kimyasal uğraşın alanda tek tahlil olarak durduğunu belirten Sağlam, “Kimyasal gayrette kullanılan ilaçlar çok değerli. Bu ilaçların kısa müddette tesirli olanları var daha da uzun süren tesirli olanlar da var. Bu türlü salgın durumunda öbür yararlı böcekleri de düşünerek, birtakım alanlarda daha kısa mühlet tesirli ilaçlar tercih edildi.” dedi.
Sağlam, ilaçlamada birtakım arı kolonilerinin de etkilendiğini tabir etti.
Önceki salgınları da gören çiftçi anlattı
Karavakılavuz Mahallesi’nde yaşayan 72 yaşındaki çiftçi Hamit Genç de çayır tırtılının ayçiçeği tarlalarını bu kadar istila etmesine birinci sefer 1975 yılında şahit olduğunu söyledi.
O yıllarda gayret kurallarının kıtlığına dikkati çeken Genç, “Tırtıl birinci kez 1975 yılında görüldü lakin hiçbir uğraş yapılamadı tırtıl yiyebildiği kadar yedi ömrü bitti, terk edip gitti fakat binlerce dekar arazi de gitti. O periyot hiç çaba edemedik.” dedi.
Genç, bu yıl ise yaklaşık 2 hafta evvel bir kaç tarlada görülen tırtılın bir anda tüm Trakya’yı sardığını anlattı.
70 yaşındaki çiftçi Halil Demir de 2012 yılındaki çayır tırtılı salgınında da tarlasını tırtılların istila ettiğini söyledi.
O periyotta ilaçla çaba ettiklerini anlatan Demir, fakat bu yılki salgının daha fazla olduğunun altını çizdi.