İstanbul ve Çanakkale Boğazlarından geçecek ham petrol yüklü tankerler için Türkiye’nin istediği sigorta teyit mektubu sorununda tahlil sağlandı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü bugün Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Muhataplarımızla yürüttüğümüz görüşmelerin Türk Boğazlarımızı koruyacak yeni uygulamamızın kabulü ile sonuçlanması ve deniz ticaretinin olağan akışı ile devam etmesi memnuniyet vericidir” denildi.
Petrol taşıyan gemilerin Muhafaza ve Tazmin Sigortasının (P&I) bulunması gerekiyor. Bu sigorta, bir kaza durumunda geminin bulunduğu yerden kaldırılması ve etraf dahil verilen zararın tazminini kapsıyor. 2002 yılından beri bu kuralı uygulayan Türkiye, 1 Aralık’ta yürürlüğe soktuğu düzenlemeyle şirketlerden, sigortanın Boğazlardan geçiş müddetince de geçerli olduğunu teyit eden evrak istiyor.
Dünyadaki gemi sigortacılık piyasasının büyük kısmını elinde tutan Avrupalı şirketler bu belgeyi temine yanaşmamış, geçen günlerde Boğazlardan geçiş için bekleyen petrol tankerlerinin sayısı artmıştı.
Teyit mektubu vermesi gereken 4 gemi bekliyor
Denizcilik Genel Müdürlüğü bugün yaptığı açıklamada Boğaz’a yeni ulaşanlar dahil, teyit mektubu vermesi beklenen 4 geminin bulunduğunu belirtti. Açıklamada, Marmara ve Ege Denizi’nde uygun teyit mektubu vermediği için bekleyen ham petrol yüklü tanker bulunmadığını da kaydedildi.
Denizcilik Genel Müdürlüğü açıklamasında, ham petrol yüklü tankerlerden, boğaz geçişlerinde teyit mektubu sunmaları uygulamasının rutin olarak sürdürüleceğini vurguladı.
Açıklamada, “1 Aralık 2022 tarihinden bu yana boğazlarımıza gelen ve teyit mektubu talep ettiğimiz ham petrol yüklü tankerlerin her birinin yük ölçüsü 90 ile 140 bin ton ortasında değişmektedir. Bunlar, dünyada hizmette bulunan en büyük tankerlerdendir. Ülkemizin haklı talebi olan, sigorta teyit mektubunu vermediği için bekleyen ham petrol yüklü tankerlerden 26’sından 22’si uygun teyit mektubunu vermiştir. Bugün geçenlerle ile birlikte bunlardan 19’unun geçişi tamamlanmıştır” sözlerine yer verildi.
Sigorta şirketi de uzlaşmayı teyit etti
Norveçli sigorta şirketi Gard tarafından yapılan açıklamada da Türkiye ile sigorta şirketlerinin oluşturduğu Uluslararası Koruma ve Tazmin Kulüpleri Grubu (IG) ortasında varılan uzlaşma teyit edildi. IG üyesi Gard, Türk hükümeti ile sigorta şirketleri ortasında yapılan ağır görüşmeler sonucu ham petrol yüklü tankerlerin Türk sularındaki seferlerini sürdürmeleri konusunda uzlaşma sağlandığını belirtti. Gard sözcüsü, uzlaşmanın memnuniyetle karşılandığını bildirdi.
Sigorta şirketleri, Türkiye’nin talep ettiği bu belgeyi temin edememelerine neden olarak yaptırım endişesini göstermişti.
Avrupa Birliği (AB) Rusya’ya yaptırımlar kapsamında 5 Aralık’ta petrol ambargosu ve üçüncü ülkelere getirilen tavan fiyat uygulamasını yürürlüğe sokmuştu.
AB düzenlemesiyle, üçüncü ülkelerin Rus ham petrolüne varil başına 60 eurodan daha yüksek bir ölçü ödemesinin engellenmesi, hasebiyle Rusya’nın petrol gelirlerinin törpülenmesi hedefleniyor. Avrupalı şirketlerin bu tavan fiyatını aşan petrolü taşıması ya da taşıyan gemileri sigortalaması yasaklanıyor.
Sigorta şirketleri, teminat dokümanı verdikleri geminin içinde tavan fiyatın üstünde petrol taşındığının ortaya çıkması durumunda yaptırımlara maruz kalmaktan tasa ediyordu. Reuters, teyit mektubunda kimi tabirlerin değiştirildiğini, bunun da yaptırım durumunda sigorta şirketlerinin sorumlu olmayacağını gösterdiğini aktardı.