Ticaret Bakanlığı, mühletin dolmasıyla birlikte kontrollerin üç kanaldan yapılacağını duyurdu. Buna nazaran, ekspertiz raporu olmadan satış yapılamayacak, işyeri kontrolleri sıkılaştırılacak ve ilan siteleri daima takip altına alınacak.
İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik’te 16 Ağustos 2022 tarihinde yapılan düzenlemeyle ticari faaliyet kapsamında araba ve arazi taşıtlarının pazarlanması yahut satışına 6 ay ve 6 bin kilometre geçmiş olması şartı getirilmişti.
Bu şartı sağlamadan araba ve arazi taşıtlarının pazarlanması yahut satışı 1 Temmuz 2023 tarihine kadar yasaklanmış, 16 Ağustos’tan evvel tescil edilmiş araçları olanlara ise 1 ay müddet tanınmıştı. İşte bu müddetin dolmasıyla birlikte Ticaret Bakanlığı, bu kurala uymayanları tespite yönelik 15 Eylül prestijiyle 3 ayaklı kontrole başlattığını duyurdu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada özetle şöyle denildi: ”Denetimler üç farklı kanal üzerinden yapılacaktır. Birincisi; Türkiye Noterler Birliği tarafından tüm detaylarıyla birlikte Ticaret Bakanlığı’na iletilen ikinci el motorlu kara taşıtı satış kayıtları günlük olarak takip edilecektir. Pazarlama ve satış kısıtlaması dâhilindeki her bir satışa direkt idari para cezası uygulanacaktır.
RAPORSUZ SATIŞ YOK
Satış kayıtları üzerinden yapılan kontrollerde ekspertiz raporu alma ve bu raporu notere ibraz etme yükümlülüğü de denetim edilecektir. Yetki evrakı olsun ya da olmasın ticari faaliyet kapsamında araba ve arazi taşıtı satışı yapan herkesin, her bir satıştan en fazla 3 gün evvel ekspertiz raporu alma ve bu raporu noter satışı sırasında notere ibraz etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Satış kayıtları üzerinden Ticaret Bakanlığınca yapılacak kontroller kapsamında bu yükümlülüğünü yerine getirmeyenler hakkında da ayrıyeten idari para cezası uygulanacaktır.
İŞYERİ DENETİMİ
İkinci olarak 15 Eylül 2022 tarihi sonrasında Ticaret Vilayet Müdürlükleri vasıtasıyla 81 vilayette oto galericiler, araç kiralama firmaları ve yetkili bayilerde işyeri kontrolleri yapılarak 6 ay ve 6 bin kilometrenin altındaki taşıtlara yönelik pazarlama ve satış faaliyetleri incelenecek. Kısıtlama kapsamındaki taşıtların satış yahut pazarlamasının yapıldığına yönelik şikâyetler kapsamında Ticaret Vilayet Müdürlükleri tarafından direkt iş yeri kontrolleri gerçekleştirilecek. Bu taşıtların pazarlanmasına yönelik faaliyetlerin tespiti halinde her bir satış için başka farklı idari para cezası uygulanacak.
İLAN SİTELERİ TAKİPTE
Üçüncü kanal olarak ilan sitelerinde pazarlaması yapılan taşıtlara ait ilan bilgileri sistemli olarak bu sitelerden temin edilerek kelam konusu pazarlama ve satış faaliyetleri de takip edilecek. Yapılan takip, denetim ve kontroller sonucunda 6 ay ve 6 bin kilometre pazarlama ve satış kısıtlamasına karşıt hareket eden oto galericiler, araç kiralama firmaları, yetkili bayiler ile ticari faaliyet kapsamında satış yapan tüm gerçek yahut hükmî bireylere her bir satış için başka ayrı olmak üzere idari para cezası uygulanacak.
ŞAHISLARA DA SIKI DENETİM
Açıklamada şirketlerin tabi olduğu 6+6 uygulaması dışında şahıslara da sıkı takip yapılacağı kaydedilerek, ”Ticari faaliyet kapsamında (bir takvim yılında 3’ten fazla satış yapan) yetki evrakı olmadan direkt yahut vekâleten araba ve arazi taşıtı satışı yapan gerçek yahut hükmî bireylerin 6 ay ve 6 bin kilometrenin altındaki satışları tespit edilecek ve kelam konusu satışlara ait izahat talep edilecektir. Yapılan inceleme sonucunda ticari faaliyet kapsamında yapıldığı tespit edilen bu çeşit satışların her biri için satış yapan gerçek yahut hukuksal şahıslara idari para cezası uygulanacaktır. Bu şahıslara ayrıyeten yetki dokümanı bulunmaksızın ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinde bulunmaktan da idari para cezası verilecektir” denildi.
GALERİLERDE SON GÜN İNDİRİMİ
Araç ticareti yapanlara getirilen ‘6 ay ve 6 bin km’ kaidesinin son gününde, ellerinde sıfır araba bulunan oto galericiler, 6 ay 6 bin km koşuluna uymayan arabaları aldıkları fiyata ya da düşük bir kârla ellerinden çıkarma telaşına düştü.
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Lideri Hayrettin Ertemel, ”Yeni çıkan 6 ay 6 bin kilometre genelgesinden ötürü biz sıfır araç satamayacağız. Bunları kayıt dışı diye tabir ettiğimiz bireyler alıp satıyor. Biz son 1 ayda bu biçimde elimizde bulunan araçları sattık. Bizler kâr olanlarından feragat edip elimizdeki o biçim araçların birçoğunu sattık” dedi.