İslam İşbirliği Teşkilatı Gençlik Başşehri 2022’nin milletlerarası programı “Kazan Global Gençlik Zirvesi” dün (27 Ağustos’ta) başladı. Tepede 20’den fazla ülkenin gençlik bakanları, Müslüman gençlerin fırsat eşitliği, kültürlerarası diyalog ve gençlik göçü üzere bahisleri görüşmek üzere Tataristan’ın başşehri Kazan’da bir ortaya geldi. İslam İşbirliği Gençlik Forumu, Tataristan Cumhuriyeti Gençlik İşleri Bakanlığı, Gençlik Diplomasisi Akademisi, Tataristan Cumhuriyet Gençlik Kamu Fonu “Selet” tarafından organize edilen tepe dört gün sürecek.
“Fırsat Eşitliği, Girişimcilik Marifetleri, Ruh Sıhhati, Kültürlerarası Diyalog, Gençlik Göçü, Dijitalleşme” üzere başlıkların ele alınacağı doruğun konuşmacılarından biri de İslam İşbirliği Gençlik Forumu Lideri Taha Ayhan. Ayhan’a Müslüman gençlerin problemlerinin ele alınacağı Kazan Global Gençlik Zirvesi’ne dair sorularımızı yönelttik.
– Bu yıl birincisi düzenlenen Kazan Global Gençlik Tepesi nasıl planlandı?
İslam İşbirliği Teşkilatı olarak her yıl seçtiğimiz “Gençlik Başkenti”nde gençlik odaklı pek çok programımız oluyor. Gençlerin artan ilgisi ve Koronavirüs sonrasında temasların biraz daha ağırlaşma muhtaçlığını dikkate alarak bu sene için küresel bir gençlik doruğu yapmayı planladık. Münih’te küresel bir güvenlik doruğu, Davos’ta ise düzenlenen bir iktisat forumu kelam konusu. Ancak sivil planda tüm gençliğin problemlerini tartışan, toplu fikir telakkisinde bulunulabilcek bir platform eksikliğinden muzdaribiz. Her yıl Nisan ayında BM tarafından yapılan gençlik oturumları var. Ancak resmi seviyede kaldığı ve yalnızca devlet temsilcilikleri katılabildiği için istenilen sivil ortamı tam olarak oluşturamıyor. Biz de bu muhtaçlığa bir karşılık olarak yola çıkmıştık. Şu anda önemli bir iştirak gözlemliyoruz. Umarız ki dünya barışına hizmet edecek bir iş olur.
– Gerçekleştirilecek birinci doruğun Kazan’da yapılmasının nasıl bir değeri var?
2022 yılı, Kazan Türklerinin İslamla müşerref olmasının 1100. yıldönümü. Kazan, Tataristan’ın başşehri. Tataristan da Rusya Federasyonu’nun bir kesimi. Rusya Federasyonu ise ICYF’nin bir üyesi değil. Bu manada çok nev-i şahsına münhasır bir durum oldu. Biz de oradaki 1100 yıllık çok derin bir kültürün, Müslüman gençlerin varlığının altını çizmek ismine Kazan’ın da bu bahisteki inanılmaz çabalarını görünce Kazan’ı “2022 Gençlik Başkenti” ilan ettik. Gelinen nokta itibariyle Rusya Federasyonu’nun bir kadro hukuka alışılmamış işgalleri kelam konusu. Lakin biz oradaki misyonumuza aksi bir formda Tataristan’daki Müslümanları mağdur etmek istemediğimiz için bu seçimi devam ettirdik. Orada gerçekleştirdiğimiz faaliyetlerle Tataristan başta olmak üzere Rusya’daki Müslümanlarla öteki İslam alemindeki Müslümanların kardeşlik bağını kuvvetlendirmek üzere bir misyonumuz var.
FIRSAT EŞİTLİĞİ SAĞLANMALI
– ICYF olarak, Müslüman gençler için gördüğünüz en büyük sorun nedir?
Gençlerin meseleleri ile Müslüman gençlerin meselelerini birbirinden ayrılmasında coğrafya tesirli bir faktör. O etkiyi bir kenara bırakırsak, temelde İslamafobiyle yüz yüze geliyor gençlerimiz. Çabucak her coğrafyada bununla karşılaşıyoruz. ICYF üyesi olmayan ve Müslümanların azınlıkta olduğu ülkelerde maalesef İslamofobinin en berbat hâllerini görüyoruz.
– Bu durum Müslüman gençlerin eğitim düzeyi yükseldikçe değişiyor mu?
Araştırmalarda gördüğümüz eğitim düzeyinin en yüksek olduğu Batı, İslamofobinin de en ağır olduğu yer. Bu soruya olumlu yanıt vermek çok mümkün değil. “Topluma entegre olduk ve İslamafobiyle karşılaşmadık” üzere bir durum maalesef Müslüman gençler için kelam konusu değil. İslamofobiye maruz kalmanız için yalnızca Müslüman ismi taşımanız bile kâfi. Öte taraftan şunu da dikkate almak lazım; İslamofobi çok büyük bir sıkıntımız lakin tek kederimiz değil. “Müslüman gençlerin başka sıkıntıları neler?” diye sorduğumuzda İslam İşbirliği Teşkilatı’nın 56 ülkesi var. Bu 56 ülke 4 başka kıtada, birbirlerinden çok farklı kültürel ve tarihi art plana sahip. Sorunlara yaklaşımları ve düşünsel yapılarıyla birlikte sosyo-ekonomik sınıflandırması çok farklı olan ülkeler. Hasebiyle bu 56 ülkedeki Müslüman gençlerin de kıssaları birbirinden farklılaşıyor. Fakat genel olarak “Müslüman gençlerin sorunu nedir” diye baktığımızda, fırsat eşitsizliğini söyleyebiliriz. 2020 BM raporuna nazaran bu 56 ülke dünyadaki çatışmaların yüzde 78’ine konut sahipliği yapıyor. Çatışmaların, savaşların ve iç göçün mesken sahibi olduğunuz vakit ister istemez bu durumdan en çok etkilenen gençleriniz oluyor. Şimdi hayatlarının başında ve kâfi donanımdan mahrumlar. Ekonomik olarak kendilerini gerçekleştirmeleri mümkün olamıyor. Hasebiyle en muzdarip olduğumuz şey istikrarsızlık, çatışmalar… Bu durumu bitirebilsek hem dünya barışına çok büyük katkı sağlanmış olur hem de kendi Müslüman gençliğimiz dünya ile entegre olup çok daha büyük işler ve hizmetler gösterebilir.
– Kazan Global Gençlik Tepesi sizce bu manada Müslüman gençler için ne üzere kazanımların önünü açacak?
Bizim amacımız; siyaset yapıcıların, karar vericilerin, fikir ve fikir insanlarının, gençlik önderlerinin, sivil toplum kuruluşlarının, milletlerarası örgütlerin, kurumların gelerek gençlikle alakalı sıkıntıları çok boyutlu bir formda tartışmaları ve bu problemlere tahliller önermeleri yahut üretmeleri. Tabi çok taraflı diplomasilerde ve bu stil forumlardaki sorunlar, vakit alıyorlar. Fakat bu fikir telakkisinin serbestçe yapılabiliyor olması çok çok değerli. Buradan umarım ki gençlerimiz lehine ve dünyadaki sorunların tahlilleriyle alakalı çok hoş sonuçlar çıkacak. En azından hoş teşhisler çıkarsa tahminen ilerleyen yıllarda tedavilerini de görmüş oluruz. Umuyorum ki bu tepe süreklilik kazanır.
– Bu doruğun bir kıymetli yanı da siyasetleri geliştiren gençlik bakanlarıyla gençlerin bir ortaya getirilmesi. Bu durum problemlerin belirlenmesini ve çözülmesini hızlandırabilir mi?
Ülkemizde de her vakit savunulan siyaset; açık ve şeffaf bir formda, demokratik bir yerde sıkıntıların tüm paydaşlarla tartışılmasıdır. Biz de bu örnekten yola çıkarak, küresel manada da gençliğin sorunlarına bu türlü yaklaşalım istedik. Maksadımız problemlerin tüm taraflarını bir ortaya getirmek. Bahisle ilgili yaklaşımlarını direkt birbirlerine ileterek bir sonuca varmalarını sağlamak. Şunu gördük; karar vericiler, kendi yanlışsız bildikleri mevzuyu kendi bilgi setleriyle ele alıyorlar. Bu tabi ki çok gerçek ve yeterli bir yaklaşım. Ancak öte taraftan karar vericinin akabinde karar verdikleri kesim bundan bir haber olabiliyor. Hakkında karar verilen kesitin kendi dünyaları ve kendi öncelikleri var. Bizim çok taraflı diplomatik kurumlar olarak yapmamız gereken bu cins herkesin bir ortaya geldiği ortamlar oluşturmak. Hem şahsi hem kurumsal ilgilerin kurulması hem de direkt canlı bir fikir telakkisinin yapılabilmesine imkân sağlamak. Bu niyet ile yola çıktık. Umarız ki tüm tarafların bir ortaya geldiği platformlar daha da çoğalır ve yarar sağlar. Kazan Global Gençlik Tepesi de gençlerin kültürel manada kalkınmasına, dünya barışına katkıda bulunmasına ve gençler ortasındaki diyalog ortamının oluşmasına taban hazırlar. Bilhassa Müslüman dünyasının bir ortaya gelmesinde bir yararı olur.
– Geçtiğimiz hafta ICYF olarak Filistin’deydiniz ve Devlet Lideri tarafından liyakat nişanı aldınız. Pekala, ICYF’in Filistin’deki misyonu nedir?
Geçtiğimiz Pazar günü Mescid-i Aksa’ya yapılan hain atağın 53. yıl dönümüydü. Bu yıl dönümünde Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas tarafından şahsıma İslam İşbirliği Teşkilatı Gençlik Lideri olmam hasebiyle, İİT’ye üye olan müslüman gençler ile Filistinli gençler ortasında yaptığımız işlere nisbetle yüksek devlet nişanı tevcih edildi. Bu türlü manalı bir günde Kudüs ve Filistin davasıyla alakalı bu türlü bir nişan almış olmaktan ötürü çok bahtiyarım. Başta ICYF olarak bizim misyonumuz, işgal altındaki Filistin topraklarında Kudüs’ün özgürlüğünü ve Filistin’in bağımsız bir devlet olduğunu her vesile ile anlatmak ve Filistinli gençlere takviye olmak. Ziyaret sırasında da Filistin Devleti Gençlik ve Spor Yüksek Heyeti Lideri Korgeneral Cibril Rajoub ile de bir ortaya gelerek iki kurum ortasındaki işbirliğini daha üst düzeylere taşımanın yollarını müzakere ettik.