Video Elektronik Standartları Derneği (VESA), ClearMR olarak bilinen yepyeni bir hareket bulanıklığı (motion blur) standardı ortaya koyuyor. Bu yeni standart, ekranın çok bulanık olup olmadığına karar verebilmemiz için hareket halindeki bir ekranın görüntü kalitesini net bir şekilde belirleyebilmek için yaratıldı.
ClearMR, bilgisayar monitörleri, TV’ler, dizüstü bilgisayarlar, gömülü tablet ekranları ve daha fazlası dahil olmak üzere tüm ekran türleri için geçerli olacak. Motion blur, modern ekranlarda bir pikselin renkleri değiştirmesi için geçen süre olarak tanımlanıyor. Bunun için popüler olarak Gray to Gray (Griden Griye-GtG) veya Black to White tepki süresi ölçümleri kullanılmakta. Adlarından da anlaşılacağı gibi, bu kriterler bir pikselin renkleri farklı gri tonlarından veya saf siyahtan saf beyaza ne kadar hızlı değiştirebileceğini gösteriyor.
Tepki süresi ne kadar hızlı olursa, hareketli bir nesnenin netliği o kadar iyi olur ve bulanıklık belirgin şekilde daha az olur. VESA‘ya göre bu zamana dayalı metrikler artık güncelliğini yitirdi. Modern görüntü teknolojileri, özellikle oyun monitörlerinde popüler olan bir dizi yapay piksel tepki süresi geliştirmesiyle farklı bir hal aldı.
ClearMR ortak bir standart olarak geliyor ve VESA, tüm sorunları daha ihtiyatlı bir şekilde ele almayı planlıyor. VESA’nın yeni standardı, tüketicilerin bir ekranın doğal sınırlarında hareket bulanıklığı kalitesini daha adil bir şekilde karşılaştırabilmeleri için yapay geliştirmelerin kullanımını sınırlamayı amaçlıyor.
ClearMR, CMR aralığı olarak bilinen yeni bir sıralama sistemine sahip olacak. Bu aralık, aralarında herhangi bir değer olmayan CMR 3000, 4000, 5000, 6000, 7000, 8000 ve 9000 dahil olmak üzere 7 kategoriye sahip olacak. Her kategori, yüzde olarak net pikseller ile bulanık piksellerin oranına dayalı olarak bir performans katmanını temsil ediyor. Örneğin VESA, ClearMR 7000’i bulanık piksellerden 65 ile 75 kat daha fazla net piksel içeren bir CMR aralığı olarak tanımlamış.
| VESA ClearMR Sınıfı | Net Hareket Oranı (CMR) Aralığı |
|---|---|
| ClearMR 3000 | 2,500 ≤ CMR < 3,500 |
| ClearMR 4000 | 3,500 ≤ CMR < 4,500 |
| ClearMR 5000 | 4,500 ≤ CMR < 5,500 |
| ClearMR 6000 | 5,500 ≤ CMR < 6,500 |
| ClearMR 7000 | 6,500 ≤ CMR < 7,500 |
| ClearMR 8000 | 7,500 ≤ CMR < 8,500 |
| ClearMR 9000 | 8,500 ≤ CMR |
Yapılan testler, bir kareden diğerine geçtikçe ekran boyunca hareket eden bir test deseninin görüntülerini yakalayan yüksek hızlı bir kamera ile yapılıyor. Ardından bir parlaklık cihazı, aynı desenle renk üretimini ve ekran parlaklık kalitesini kontrol etmek için ekranın genel parlaklığını test ediyor. Tüm veriler daha sonra bir profilde derleniyor ve bir CMR değerine dönüştürülüyor.
ClearMR değerinin yüksek olduğu bir monitör düşünelim. Bu monitör, hareket halindeki bir sahne veya nesneyi çok daha net gösteriyor demektir. VESA, her ClearMR kategorisinin gerçek dünya testlerinde gözle görülür şekilde fark yarattığını açık bir şekilde belirtiyor.
Monitör satın alırken dikkat etmemiz gereken birçok etken vardı. VESA tarafından hazırlanan ClearMR etiketini yakında monitörlerin ürün sayfalarında görebilirsiniz. Yalnızca “CMR 9000” derecelendirmesine ulaşan monitörler bu rozeti alacak. Yani bir monitörün ekranında veya kutusunda ClearMR etiketi görürseniz, bu ibare monitörün en yüksek dereceli görsel keskinliğe sahip olacağı anlamına geliyor. Ancak yine de teknik özelliklerde ClearMR 7000 veya ClearMR 4000 gibi farklı CMR değerleri görmeyi bekliyoruz.
Samsung Display’in Amerika Ar-Ge Laboratuarı’nda kıdemli baş araştırmacı olan ve ClearMR’ye katkıda bulunan Dale Stolitzka, VESA’nın 90-120 Hz aralığında ekranlara sahip dizüstü bilgisayarlara uygun en düşük katman olarak ClearMR 3000’e karar verdiğini söyledi. 60 Hz’lik ekranlar genellikle ClearMR sertifikası almaya hak kazanamıyor. Söylediğimiz gibi, ClearMR 9000 en iyi performansı temsil ediyor, ancak aşağıdaki görebileceğiniz gibi daha üstün görüntü kalitesi için bir boşluk da bırakılmış.
Yeni kalite standardı genel olarak müşteriler için iyi bir yenilik gibi görünüyor. Özellikle oyuncu monitörlerinde piksel tepki süresini iyileştirmek için aşırı gerilimli pikseller veya daha iyi tepki süresi sunmak için ULMB (Ultra Düşük Hareket Bulanıklığı) hızlandırıcılar bulunuyor. Daha hızlı pikseller sunmak için arka ışık ULMB ile flaşlanıyor. Bu özellik oyunlar için harika olsa da genel görüntü kalitesi ve renk üretimi üzerinde olumsuz etkileri olabiliyor.
ClearMR çok yakında halka açılacak. Samsung bir OLED ekran, LG ise üç ClearMR logolu UltraGear oyun monitörü olmak üzere bazı ürünleri zaten onaylandı. Sonuç olarak, bu ekran standardının önümüzdeki yıl itibarıyla ana akım haline geldiğini görmeyi bekliyoruz.
VESA, ClearMR’nin ister MPRT ister GtG olsun, yanıt süresi özelliklerine bakmaktansa bu konuda daha bilgilendirici bir resim çizdiğine inanıyor. MPRT, bir ekranın pikselleri siyahtan beyaza ve ardından siyaha dönüştürdüğü sürenin ölçümünü temsil ediyor. VESA’ya göre bu yöntem bulanıklığı karakterize etmek için yeterli değil. Ayrıca “görüntü kalitesini olumsuz etkileyen artefaktlar ve bozulmalar yaratabilen” bulanıklık azaltma tekniklerini hesaba katmıyor.
MPRT ve GtG, geçişin yalnızca yüzde 10’undan yüzde 90’ına kadarlık dilimini ölçüyor. Pek çok üreticinin özellikle GtG yanıt sürelerini listelediğini görüyoruz. GtG, pikselin bir gri tonundan diğerine geçmesi için geçen süreyi ölçmekte. Üreticilerin GtG ölçümü için hangi özel geçiş noktalarını kullandığını bilemezsiniz. Örneğin teknik özellik sayfasında açık griden koyu griye, orta griden açık griye veya beyazdan siyaha ortalama geçiş süresi sunulabilir. Detaylar ise genellikle verilmez.
ClearMR sertifika testleri, varsayılan ayarlarda, doğal çözünürlükte, maksimum yenileme hızında, arka ışık flaşı (varsa) devre dışıyken ve 72,5° ile 76° Fahrenhayt arasındaki bir oda sıcaklığında gerçekleşiyor. Birleşik bir görüntü oluşturmak için birden çok kare alınıyor ve bulanıklık ekranda hareket ettiğinde kullanıcının ne göreceğine dair bir fikir sağlanıyor.
Yeni standart ayrıca yanıt süresini artırmak için overdrive (aşırı hız) kullanan ekranları da hesaba katmakta. Overdrive hareket bulanıklığını azaltabilir ancak aynı zamanda gölgelenme gibi görsel kusurlara neden olabilir. Bu nedenle VESA, overdrive kullanımını belirli oranlarla kısıtlamakta. ClearMR ilk etapta yalnızca SDR içerikleri kapsıyor. Çok yakında ClearMR ölçümleri için HDR desteği de sunulacak.