Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), İsrail’in kendisi hakkındaki tarafsızlık sorgulamasına ait İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkındaki tutuklama kararını verecek dairenin yeni atanan üyesi Hakim Beti Hohler’in yanıtını yayınladı.
İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Gallant hakkındaki tutuklama talebi kararını verecek hakim heyetine yeni atanan Hohler, savcılıktaki geçmiş vazifesine ait İsrail’in sorularını cevapladı.
UCM Hakimi Hohler’in sunduğu ayrıntılı karşılıkla, İsrail’in yargı sürecini geciktirmeye ve hakimin tarafsızlığını sorgulama yönelik teşebbüsü temelsiz kaldı.
Tarafsızlık tartışması
Hohler’in UCM hakimliğine seçilmeden evvel UCM Savcılık Ofisinde çalışmış olmasının, tarafsızlığına gölge düşürebileceğini öne süren İsrail Başsavcılığının UCM’ye yönelttiği sorulara verilen yanıtta, Filistin soruşturmasında misyon almadığını belirtti.
UCM’nin yayınladığı resmi cevabında Hohler, savcılık ofisinde çalıştığı periyotta Filistin soruşturmasına direkt ya da dolaylı olarak katılmadığını ve soruşturmada vazife alan işçiyle çalışmadığını kaydetti.
İsrailli yetkililer hakkında yürütülen soruşturmanın evraklarına, soruşturma planlarına, evraklarına, kanıtlarına yahut bâtın dokümanlara hiçbir biçimde erişmediğini aktaran Hohler, bu bilgi ve evrakların kendisine öteki halde de getirilmediğini tabir etti.
Yanıtında UCM’deki tüm soruşturmalara erişim sağlayan bir pozisyonda çalışmadığını anlatan Hohler, Savcılıktaki misyonunda kendisine danışılan ve görüş bildirdiği hususlar içinde Filistin soruşturmasının yer almadığını vurguladı.
Hohler, yüklü olarak Filipinler’deki olayların soruşturulmasında misyon aldığını ve etkileşime girdiği soruşturmalar içinde Filistin’in yer almadığını belirtti.
Tarafsızlığından makul münasebetlerle şüphelenilen bir hakimin misyonundan çekilmesi gerektiğine inandığını aktaran Hohler, misyonunun gerektirdiği özelliklerin farkında olduğunu kaydetti.
Hohler, Savcılık Ofisini de bahse ait elindeki bilgileri mahkemeye sunmaya davet etti.
UCM’deki süreci geciktirme çabaları
Önceki UCM Başsavcısı Fatou Bensouda 16 Ocak 2015’te, Filistin’deki duruma ait ön inceleme başlattığını duyurmasının akabinde, Aralık 2019’da soruşturma için gerekli kriterlerin karşılandığını açıklamasına karşın, Filistin topraklarının nereyi kapsadığı ve mahkemenin hangi topraklarda işlenen kabahatlere bakabileceğinin tespit edilmesi için ön yargılama dairesinden görüş istemişti.
Söz konusu görüşün verilmesi sırasında birçok UCM ülkesi ve sivil toplum kuruluşunun (STK) sürece dahil olmasıyla yaklaşık 2 yıl sonunda, ön inceleme tamamlanmış ve soruşturma lakin 3 Mart 2021’de başlatılmıştı.
UCM Başsavcılığının 20 Mayıs’ta Binyamin Netanyahu, Yoav Gallant ve üç Hamas lideri hakkında istediği tutuklama kararı talebi, İsrail ve müttefiklerinin sistematik engelleme uğraşlarıyla müsabakaya devam etti.
İngiltere’nin temmuzda başlattığı yetki itirazıyla yeni bir gecikme süreci başlamıştı. İngiltere’nin Filistin’in devlet statüsünü sorgulayarak UCM’nin yargı yetkisine itiraz etmesi ve daha sonra 64 ülke, kuruluş ve kişinin beyanlarının da sürece dahil edilmesiyle birlikte, tutuklama kararından evvel yargılama yetkisi tartışmalarına girilmişti.
Bunun yanında Netanyahu hakkındaki tutuklama kararı talebini incelemekle vazifeli bir numaralı Ön Yargılama Dairesinin başkanı Hakim Julia Motoc’un “sağlık nedenleri ve adaletin düzgün işleyişini müdafaa ihtiyacı” gerekçesiyle vazifesinden çekildiği açıklanmıştı.
UCM Başkanlığının, Hakim Motoc’un 25 Ekim’de sıhhat nedenleriyle 1 numaralı daireden çekilmek istediği söz edilen kararında, bu yıl UCM’ye katılan Motoc’un yerine tekrar tıpkı devirde katılan Sloven Hakim Beti Hohler’in atandığını bildirmişti.
UCM’deki Filistin süreci devam ederken, Mahkeme Taraf Devletler Meclisi Başkanlığından yapılan açıklamada, Başsavcı Kerim Han hakkında Savcılık Ofisi çalışanlarından birine yönelik “uygunsuz davranış” savlarının bağımsız bir komite tarafından incelendiği duyurulmuştu. (AA)
Orta Doğu kaynıyor, bölgesel savaş riski artıyor; neler yaşandı? Orta Doğu’da bölgesel savaş kaygılarını artıran tansiyonlu ve çatışmalı bir süreç yaşanıyor. İsrail’in Hizbullah’ın binlerce bağlantı aygıtını patlatmasıyla başlayan süreç, İsrail’in Lübnan’ın güneyine başlattığı kara harekâtı ve İran’ın Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın öldürülmesinin akabinde balistik füzelerle yaptığı misilleme taarruzuyla giderek ısınıyor. İsrail, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de sürdürdüğü savaşın gayeleri ortasına Lübnan’ın güneyi, İsrail’in kuzeyinde “yerlerinden edilmiş” vatandaşlarının bölgeye geri dönmesini de ekledi ve Hizbullah’tan Litani Irmağı’nın gerisine çekilmesini istiyor. ABD’nin tansiyonu tırmandırmama ihtarları, Katar ve Mısır ile birlikte yürüttüğü ateşkes uğraşlarının ortasında Lübnan’da Hizbullah’a yönelik arka arda iki büyük akın düzenlemişti. İsrail, Hizbullah’a ilişkin binlerce irtibat aygıtını iki gün üst üste eş vakitli taarruzlarla patlattı. TIKLAYIN | Lübnan’da Hizbullah militanlarının davet aygıtları eş vakitli olarak patlatıldı; 8 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 800 kişi yaralandı TIKLAYIN | Lübnan’da davet aygıtlarının akabinde telsizler de patlatıldı: En az 20 meyyit, 450 yaralı; İsrail Savunma Bakanı’ndan “savaşta yeni aşama” açıklaması TIKLAYIN | Patlamaları ne tetikledi: Hizbullah’ın, İsrail takibinden sıyrılmak için kullandığı davet aygıtları binlerce insanı nasıl yaraladı? FÜSUN SARP NEBİL YAZDI | Lübnan’da Hizbullah’ın davet aygıtları nasıl patlatıldı? Hizbullah’ın kalesine büyük ataklar; Hasan Nasrallah öldürüldü Gerilimi uygunca tırmandıran olay Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın, Hizbullah’ın denetimindeki Dahiye’de hava atağıyla öldürülmesi oldu. Evvel İsrail ordusu, 21 Eylül’de “hedefli bir saldırı” gerçekleştirerek Beyrut’un Dahiye bölgesinde bir apartmana hava saldırısı düzenledi. İsrail Savunma Kuvvetleri Sözcüsü Daniel Hagari, taarruzda, Operasyonlar Kumandanı İbrahim Akil ile birlikte Rıdvan ünitesinin üst seviye kumandanları ve komuta zincirlerinin öldürüldüğünü açıkladı. Hizbullah da yaptığı açıklamayla, üst seviye kumandanı Akil’in öldüğünü doğruladı. TIKLAYIN | İsrail’in Lübnan’daki “hedefli” hava akınında meyyit sayısı 14’e çıktı, birden fazla bayan ve çocuk | Hizbullah, üst seviye kumandanı Akil’in öldüğünü doğruladı Ardından 27 Eylül’de tekrar tıpkı bölgedeki 6 apartmana yapılan hava saldırısında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah öldürüldü. Hücum, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Birleşmiş Milletler (BM) Genel Konseyi’ndeki konuşmasının çabucak akabinde gerçekleştirildi ve Netanyahu’nun BM binasında atak buyruğunu verirken çekilmiş bir fotoğrafı yayımlandı. Akında her biri birer ton olmak üzere yaklaşık 85 sığınak delici bombanın kullanıldığı bildirildi.
TIKLAYIN | Hizbullah önderi Hasan Nasrallah, Beyrut’taki İsrail akınında öldürüldü TIKLAYIN | İsrail Başbakanı Netanyahu’nun BM konuşmasının tam metni: Suudi Arabistan ile olağanlaşma vurgusu yaptı, BM’ye “antisemitik safra bataklığı” dedi ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, “Önümüzdeki günlerde tüm tarafların yapacağı tercihler bu bölgenin hangi yolda ilerleyeceğini belirleyecek” açıklamasında bulundu.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, 30 Eylül’de Hizbullah’a karşı savaşın bir sonraki kademesinin çok yakında başlayacağını duyurdu. Gallant, “Kuzey hududundaki 188. Tugay savaşçılarıyla birlikte kuvvetler, Hizbullah’ı kuvvetle vurmaya hazır. Maksadımız aşikâr; kuzeyde yaşayanları meskenlerine döndürmek için elimizden gelen tüm imkanları kullanacağız” dedi. TIKLAYIN | İsrail Savunma Bakanı Gallant: Hizbullah’a karşı savaşın yeni evresi çok yakında başlayacak İsrail’den Lübnan’ın güneyine kara harekâtı İsrail ordusu, 30 Eylül’de Lübnan’a kara harekâtının başladığı resmi açıklamayla duyuruldu. “Sınırlı, bölgesel ve hedefli” diye olduğu belirtilen harekâtın isminin “Kuzey Okları” olduğu açıklandı. İsrail ordu sözcüsü Daniel Hagari de yaptığı yazılı açıklamada, İsrail ordusunun, Lübnan’ın güneyinde Hizbullah’ın altyapısına yönelik hudutlu ve ağır kara taarruzlarına başladığını belirtti. TIKLAYIN | İsrail ordusu kara harekâtı başlattı, Güney Lübnan’a ağır topçu ateşi açıldı, Lübnan ordusu huduttan 5 kilometre çekildi! İran’dan misilleme saldırısı İran, İsrail’in Hizbullah’a karşı yürüttüğü operasyona misilleme olarak İsrail’e bir balistik füze saldırısı başlattı. İsrail ordu radyosu, İran’dan İsrail’e yaklaşık 200 füze fırlatıldığını bildirdi. İran İhtilal Muhafızları, akının Hamas Siyasi Ofis lideri İsmail Haniye, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ve Nasrallah’ın da öldürüldüğü hücumda öldürülen İhtilal Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü bünyesinde vazife yapan Tuğgeneral Abbas Nilfuruşan’ın öldürülmesine misilleme olduğunu açıkladı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Sözcüsü Daniel Hagari, saldırının “sonuçları olacağını” söyledi. Hagari tarafından yapılan açıklamada, İsrail ordusunun İran saldırısına karşı “savunma ve misilleme yapmaya büsbütün hazır” olduğu belirtilerek, bunun “zamanında” yapılacağı vurgulandı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahuda İran’ın füze atağıyla “hata yaptığını ve bunun bedelini ödeyeceğini” savundu. İran ise İsrail’e yönelik füze saldırısının “BM Kuralı’nın 51. hususuna nazaran yasal müdafaa hakkı uyarınca” gerçekleştirildiğini belirtti. TIKLAYIN | İran’dan İsrail’e misilleme saldırısı: Yaklaşık 200 füze fırlatıldı; ABD’den İsrail savunmasına takviye, Netanyahu’dan “Bedel ödeyecek” açıklaması TIKLAYIN | Dünya basını, İran’ın İsrail’e misilleme saldırısını nasıl gördü? |