Fiyat hassasiyeti nedeni ile segmentler arası geçiş hızlanırken, bazı markalar daha düşük maliyetli bölgelerden tedariki gündeme aldı.
Bu yıl turizmde yaşanan hareketliliğin de etkisi ile kışlık ürünler aylar öncesinden vitrinlerdeki yerini aldı. Gurbetçi ve yabancı turistlerin yoğun ilgi gösterdiği sektörde yerli tarafında ise fiyat hassasiyeti arttı. Geçen kışa göre yüzde 30-40 fiyat farklı ile raflardaki yerini alan ürünlerde ‘fiyatlar yeniden artacak’ kaygısı yerli tüketicide başta mont ve kaban olmak üzere kışlık giyim alışverişinin öne çekilmesine neden oldu.
Dünya’dan Yener Karadeniz’in haberine göre artan fiyatlar nedeni ile segmentler arası kaymanın yoğunlaştığını dile getiren sektör oyuncularından Kiğılı, lüks segmentten kendi kategorilerine talep kayması yaşandığını aktardı. Orka Holding kışlık ürünlerin yüzde 40’ını şimdiden tükettiğini belirtirken, önümüzdeki dönemde tedarik sıkıntısı yaşanabileceği uyarısında bulundu. LC Waikiki ise tüketici tarafında artan fiyat hassasiyeti nedeni ile Bangladeş ve Vietnam gibi ülkelerden tedariki artırmayı gündeme aldıklarını belirtti. Öte yandan tüm sektör temsilcileri, bundan sonraki dönemde fiyat artışlarının daha sık ve düşük oranlı olacağını dile getirdi.
Artışlar daha sık ve düşük olacak
Bilindiği üzere en son açıklanan ağustos ayı verilerine göre ağustos ayı tüketici enflasyonu yüzde 80,21, üretici enflasyonu ise yüzde 143,75 olarak açıklanmıştı. Enflasyon sepetinde yüzde 6,42’lik ağırlığı olan giyimde ise tüketici enflasyonu yüzde 38’i aşmıştı. Birleşmiş Marklar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, bundan sonraki dönemde fiyat artışlarını başta enerji olmak üzere maliyetlerin ne yönde hareket edeceğinin belirleyici olacağını dile getirdi. Öncel, “İmalat sürecinin tüm halkalarında enerji çok önemli bir maliyet unsuru haline geldi. Buradaki bilinmezlik fiyat artışlarında önemli bir etki yaratacak. Türkiye ve Rusya arasında özel bir anlaşma yapılsa dahi diğer bölgelerden alacağımız hammadde fiyatlarında artışlar öngörüyoruz. Bu da fiyatlara yansımaya başladı” dedi. Bu durumun son ürün fiyatlarına yansımasının da kaçınılmaz olacağını kaydeden Öncel, şöyle devam etti: “Fiyat hassasiyeti artmış durumda. Bundan sonraki dönemde eskiden olduğu gibi yüksek ve aralıklı fiyat artışları yerine daha sık ve düşük oranlı artışlar olacak. Geçtiğimiz aylarda marketlerde yaşandığı gibi giyim mağazalarında da etiket değiştirme ekipleri olacak. Hazır giyimci bir defada yüksek oranlı fiyat artışı yerine kademeli artırmaya gidiyor. Tutmayan ürünlerdeki indirimi de hemen yapıyor.”
Tedarik sıkıntısı yaşanabilir
Sektörde konuşulan bir diğer konu ise önümüzdeki dönemde kışlık ürünlere yönelik tedarik ile ilgili sıkıntı yaşanacağı yönünde. Öncel, bu konuda ise, “Her ne kadar iç piyasada satışlar büyük oranda peşine dönmüş olsa da yine de vadeli çalışanlar da var. Bu da markaların, üreticilerin yurtdışını tercih etmesine neden oluyor. Bu şekilde kur riskinden de korunmuş oluyorlar. Bu nedenle de markalar kışlık ürün ürettirmede sıkıntı yaşayabilir. Bu perakende ticarete de yansımış vaziyette. Bizde de turist harcamasının ağırlığından bahsediliyor. Bu nedenle önümüzdeki dönemde yurt içinde kışlık ürün tedarikinde sıkıntı yaşanabilir” ifadelerini kullandı.
20 bin 352’ye çıktı
İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği verileri de bu durumu destekliyor. Birliğin internet sitesinde yer alan bilgilere göre birliğe kayıtlın ihracatçı sayısı bu yılın başında 19 bin 148 iken söz konusu rakam hali hazırda 20 bin 352’ye çıkmış durumda.
LC Waikiki tedariki Asya’ya kaydırmayı değerlendiriyor
Türkiye’nin en büyük AB’nin ise 6. büyük perakendecisi olan LC Waikiki de bu yıl kış sezonunu erken açan markalardan biri. Markanın Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük, kışlık ürünleri gurbetçiler ve yabancı turistler memleketlerine dönmeden geçen senelere göre daha erken raflara koyduklarını anlattı.
Okul alışverişi ile birlikte bu alanda da önemli bir hareketlilik yaşandığını kaydeden Küçük, “Ancak müşteriler kışlık ürün fiyatlarına alışmaya çalışıyor. Gerek hammaddenin döviz nedeni ile daha fazla artması, gerek enerji maliyetleri gibi etkenler nedeni ile geçen seneye göre önemli bir fiyat farkı var. Müşteri fiyatlara alışmaya çalışıyor. Ama turizm bölgelerinde yoğunluk devam ediyor. Daha önceki yıllarda yüzde 15’lerde olan yabancı alışveriş oranı ortalamada hali hazırda yüzde 20’lerin üstüne çıktı” dedi. Küçük, düşen alım gücü nedeni ile oluşan fiyat hassasiyetinin kendilerini en fazla zorlayan konu olduğunu dile getirerek, “Fiyatları nasıl bir daha uygun yerlere getirebiliriz diye düşünüyoruz. Bu noktada da üretimi kaydırma gibi alternatifler öne çıkıyor. Biz şimdi politika üretmeye çalışıyoruz. Yerli üretimin işine gelmiyor ama rekabet bizi zorluyor. Asya ülkelerinde üretim yapma, siparişin bir kısmını oraya kaydırma gibi seçenekleri değerlendiriyoruz. Bangladeş, Mısır, Özbekistan ve Hindistan gibi ülkeler hammadde konusunda daha ulaşılabilir fiyatlar sunuyor. Rakipler oradan tedarik ederken sen pahalı yerden aldığında rekabetçiliğimiz olumsuz etkileniyor” ifadelerini kullandı.
Damat’ta kışlıkların yüzde 40’ı bitti
Bünyesinde Damat Tween ve D’S Damat markalarını bulunduran Orka Holding, ağustos gibi vitrinlerde yerini alan kışlıkları bu yıl haziranda raflara koydu.
Orka Holding Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, “Turizmin yanı sıra mevsimlerdeki hızlı dönüşler de bu durumda etkili oldu. Yanı sıra bu yıl yurtdışında yaşayan Türklerin de yoğun bir alışveriş yaptığını gözlemliyoruz Anadolu’da. İstanbul ve büyükşehirlerde dünyanın her yerinden gelen turistlerin ilgisi var. Yabancı alışveriş oranı yüzde 35’lere çıktı” dedi. Üretimle ilgili de tüm dünyada bir sorun olduğunu söyleyen Orakçıoğlu, fiyat farkları konusunda, “Üretici enflasyonu yüzde 143. Bunu bir anda fiyatlara yansıtamayız. Daha sık ve daha düşük oranlı fiyat artışı olacak. Son yapılan enerji zammı fiyatlara yansımadı mesela” dedi. Kışlık ürünlere talebin de yüksek seyrettiğini kaydeden Orakçıoğlu, şöyle devam etti: “Eylüle geldik ama sonbahar/kış koleksiyonu için yaptığımız projeksiyonun yüzde 40’ını sattık. Aralıkta da ilkbahar yaz ürünlerini raflara koyacağız. Dünya böyle biz de artık ona uyum sağlıyoruz.”
Tüketici alışverişte segmenti değiştirdi
Kiğılı Yönetim Kurulu Başkanı Hilal Suerdem, bu yıl hem gurbetçi hem de yabancı turist yoğunluğu nedeni ile mağazalarında kışlık ürünlerin temmuz itibari ile vitrinlerdeki yerini aldığını söyledi. Suerdem, “Turist etkisini değerlendirdik ve yabancıların hem fiyat hem de kalite anlamında bizleri tercih etmesinin ciddi anlamda faydasını gördük. Fiyatlar artışlarını mümkün olduğu kadar düşük tutmaya çalıştık. Enflasyonun yarısı kadar artmadı. Yanı sıra bu sayede son dönemde üst segment markalardan bize doğru bir kayış var. Hem ürünlerden hem de fiyatlardan memnunlar. Biz de var olan müşterileri daha alt segmente kaptırmamak için kampanya ve outlet mağazalarımız ile fırsatlar sunuyoruz” dedi. Bu noktada doğru planlama ve stratejinin önemine dikkat çeken Suerdem, şöyle devam etti: “Uluslararası piyasadaki bilinirlik de yabancıların tercihinde önemli bir etken oldu. Öte yandan ürün bulmak da zorlaştı son dönemde. Üretimde AB’nin bizi tercih etmesi markaları sıkıntıya soktu. İyi organize olan, tedarikçilerini iyi yöneten şirketler zorlanmadılar. Bunlardan biri de biziz. Tedarikçilerimizi pandemi zamanında bile destekledik. Şimdi de onlar bizi destekliyor. Hem ihracat hem de iç piyasaya zamanında ürün yetiştirebiliyoruz” diye konuştu. Hali hazırda kışlık satışların önde gittiğine de değinen Suerdem, “Moda perakendesinde güzel, şık ürünü erken alan kazanıyor. Bundan sonraki dönemde alım gücünü çok etkileyecek fiyat artışları olacağını da düşünmüyoruz. Zaten indirim dönemi de yaklaşıyor” değerlendirmesinde bulundu.