210 gramlık ekmeğin maliyetinin 5.7 lirayı aştığını söyleyen Ekmek Üreticileri Patronları Sendikası Lideri Cihan Kolivar, yakın devirde 6 liradan satılabileceğini belirtti.
SACİDE DEMİR
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), endüstride kullanılan elektriğe yüzde 50,8, Boru Çizgileri ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ise tekrar endüstride kullanılan doğalgaza yüzde 49,5 artırım yaptı. EPDK ve BOTAŞ yaptıkları açıklamalarda, salgının tesirlerinin global ekonomilerde tesirini sürdürdüğü bir periyotta başlayan Rusya-Ukrayna savaşının başta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünya güç piyasaları için ağır sonuçları beraberinde getirdiğini belirtti. Yapılan artırımlara global koşullar münasebet gösterilirken, maliyeti artan endüstrici ve üretici de güç durumda kaldı. Güç artırımlarının arabadan giysiye kadar birçok bölümde etiketlere artırım olarak yansıması beklenirken, bir haber de temel besinlerden olan ekmek fiyatları için geldi. Halihazırda İstanbul’da 4 liradan satışa sunulan 210 gramlık ekmeğin maliyetinin 5 lira 70 kuruşu bulduğunu söyleyen Ekmek Üreticileri Patronları Sendikası Lideri Cihan Kolivar, yakın devirde 6 liradan satılabileceğini belirtti. Un krizinin aşıldığını lakin elektrik ve doğalgaza gelen artırımların fiyatlara yansıtılacağını belirten Kolivar, ‘’Geçen sene eylül ayında 200 gram ekmek 2 buçuk liraydı, kilosu ise 12 lira 50 kuruştu. Bu sene ise 200 gram ekmek 4 lira, kilosu ise 19 liraya çıktı. Toplamda ekmeğe yüzde 53 artırım yapılırken, maliyetler ise başta doğalgaz ve elektrik olmak üzere tüm girdiler yüzde 200-300’den fazla arttı. Geçen sene 150 liraya aldığımız maya bu sene 350 liraya çıktı. Bunların yanı sıra personellik maliyetleri de sigorta primleri vs de yüzde 100’e yakın arttı’’ dedi. Kolivar, yetkililere bir arada maliyet yapma davetinde bulunarak, 6 liranın bile maliyetleri kurtarmadığını fırıncı esnafını 7 buçuk liranın kurtarabileceğini tabir etti. İstanbul Ticaret Odası’na (İTO) bağlı fırınlarda 210 gram ekmeğin fiyatı Temmuz ayında alınan kararla 4 TL’ye yükseltilmişti.
‘RUHSATSIZ FIRINLAR KAPASİTEYİ DÜŞÜRDÜ’
Fiyatların artmasında güç ve kira maliyetini sebep gösteren Kolivar, 25 bin liralık faturaların artık 40-45 bin liralara yükseleceğini söyleyerek, “İstanbul’da ekmeğin kıymetli oluşunun sebebi ruhsatsız fırınlar. Zira onlar ruhsatlı olan fırınların kapasitelerini düşürüyor. Ruhsatsız fırınlar olmasa, maliyetler tıpkı kalsa dahi üretim kapasitemiz artacağı için artırım yapmak zorunda kalmazdık. Ankara’ya bakın. Ankara’nın ekmek fiyatlarıyla ilgili haber çok fazla yapılmaz. Toplam 400 fırını var ve hepsi ruhsatlı. Bizde yalnızca üretim müsaadesi olmayan 400 fırın var. Bunlar kapasitemizi azalttığı için fiyatlar yükseliyor” açıklamasında bulundu. Ruhsatı olan fırınlara doğalgazın konut tipi verilemesini talep ettiklerini belirten Kolivar böylelikle rekabet gücü olacağını, ruhsatsız fırınların açılmasının azalacağını söyledi.
‘TMO’NUN VERDİĞİ UNLA EKMEK YAPILMIYOR’
Un fiyatlarında yaşanan krizin aşıldığını fakat buğdayrekoltesinin hâlâ düşük olduğunu söyleyen Kolivar, Türkiye’nin nüfusunun 65 milyon iken buğday rekoltesinin 22 milyon ton olduğunu, fakat nüfusun 85 milyonu aşmasına karşın buğday rekoltesi 21 milyon tonda kaldığını aktardı. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) unun çuvalını 350 TL’ye sattığını söyleyen Cihan Kolivar, bu unla ekmek yapılamadığını, ekmeklik un çuval fiyatının piyasada 450-580 TL ortasında satıldığını belirtti. Kolivar, undaki fiyat artışının artık 50’şer TL halinde gerçekleştiğini belirtti.