Dövizden büyük kaçış! TL’ye çevrilen rakam belli oldu

Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın, Kabine Toplantısı’nın ardından açıkladığı Türk Lirası’nı özendirme paketi kapsamında geliştirilen ürünlere vatandaş adeta akın etti. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın düzenlediği Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ürünü ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın öncü rolü üstlendiği döviz tevdiat hesaplarından TL vadeli mevduata dönüşüme rekor ilgi gerçekleşti.

Dolar, Euro ve altın fiyatlarındaki rekor düşüşü beraberinde getiren ekonomideki önemli gelişmelerle ilgili Bakan Nebati’den de ilk günlerin rakamını açıklayan bir duyuru geldi.

KUR KORUMA GARANTİLİ MEVDUATA 10 MİLYAR LİRALIK GEÇİŞ

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Kur korumalı TL mevduatına geçiş (dün) sabah itibarıyla 10 milyar liraydı, öğleden sonra bu katlanarak gitti” dedi. Merkez Bankası’nın kontrolündeki dövizden TL’ye geçiş mekanizması ile ise 700 milyon dolarlık döviz hesabı TL’ye döndü.

ÖZEL BANKALAR DA KATILIYOR

Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ürününü sadece kamu bankaları değil, özel bankalar da uygulamaya almaya başladı. Şekerbank tarafından dün yapılan açıklamada “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat Hesabı” ürününün devreye alındığı belirtildi. Bankacılık sektörü uygulamaya katılan bankaların artması ile birlikte TL’ye geçişin hızlanacağı görüşünde. Kısa vadede Kur korumalı TL Vadeli Mevduat Ürünü’ne 20 milyar TL’lik, döviz tevdiat hesabından TL’ye ise 5 milyar dolarlık geçişin olacağı belirtiliyor.

DIŞA BAĞIMLILIK AZALACAK

Sabah’ın haberine göre, Türkiye, yeni ekonomi modeliyle düşük faiz ortamında yatırımların desteklenmesini, büyümenin ve istihdamın sürdürülebilir hale getirilmesini, rekabetçi kur avantajıyla ihracatın artırılmasını, ithalatın düşürülmesini böylelikle de cari açığın cari fazlaya dönüştürülerek dış borca bağımlılığın ortadan kaldırılmasını amaçlıyor. Üretim odaklı ihracatı önceleyen Türkiye Ekonomi Modeli uygulanırken, para ve maliye politikalarının eşgüdümüyle tüm araçların etkin şekilde kullanılması hedefleniyor.

MUDİNİN KAYBI MÜMKÜN DEĞİL

Uygulanacak sistemde, gerçek kişilerin Türk Lirası vadeli hesapları üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak, yüksek oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Kur farkı hesaplamaları için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası her gün saat 11.00’de Amerikan doları döviz alış kuru yayımlamaya başladı. Vade sonunda kur değişiminin faiz oranının üzerinde kalması halinde oluşabilecek fark müşteri hesabına TL olarak yansıtılacak.

MERKEZ DE DEVREDE

Merkez Bankası da Hazine’nin TL’ye dönüşüm uygulamasına katkı sunmak amacıyla bir defalık olmak üzere, dolar, euro ve sterlin cinsi döviz tevdiat hesaplarının TL’ye dönüşümünü desteklemeye yönelik uygulama başlattı. 20 Aralık itibarıyla dolar, euro ve sterlin cinsinden hesabı bulunanlar, TL vadeli hesaba geçmesi durumunda aynı şekilde kur farkı alabilecek.

Kurdaki yükselişin faiz getirisini geçmesi durumunda aradaki fark Merkez Bankası tarafından ödenecek. Bankacılık sistemindeki toplam mevduat, katılım fonu içinde TL’nin payının artırılarak, finansal istikrarın desteklenmesinin amaçlandığı vurgulandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk Lirası mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümün desteklenmesiyle ilgili tebliğe ilişkin uygulama talimatını da yayımladı.

Hangi tarih ve kurlar baz alınacak?

20 Aralık 2021 tarihinde ABD doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı veya döviz cinsinden katılım fonu bulunan yurt içinde yerleşik gerçek kişiler yararlanacak.

Destekten yararlanma şartı var mı?

Söz konusu hesaplarını vadeli Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüştürenler destekten yararlanabilecek.

Açılacak hesapların vadesi ne olacak?

Hesaplar 3, 6 ve 12 ay vadeli olarak açılabilecek.

Hesapların faiz oranı ne olacak?

Hesaplarda uygulanan minimum faiz oranı MB politika faizi kadar olacak.

Vadeden önce para çekilirse hak yanacak mı?

Vadeden önce hesaptan para çekilmesi durumunda hesap vadesiz hesaba dönüşecek, faiz hakkı ortadan kalkacak.

Mudiye nasıl ödeme yapılacak?

Açılacak Türk lirası vadeli hesaplara işleyecek faiz/kâr payı ile hesap açılışı ve vade sonundaki kur değişim oranı kıyaslanarak yüksek olan oran üzerinden mevduat ve katılım fonu sahibine ödeme yapılacak.

Ödemeyi hangi kurum yapacak?

Hesap açılışındaki kur ile vade sonu kurunun ne olduğuna bakılmaksızın anapara ve faiz/kâr payı tutarı müşteriye banka tarafından ödenecek.

Fazla ödemeyi kim yapacak?

Vade sonu kuru üzerinden hesaplanacak tutar, anapara ve faiz/kâr payı tutarından büyükse; aradaki fark Merkez Bankası’nca karşılanacak.

Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat sisteminden kimler yararlanabilecek?

Yurt içine yerleşik gerçek kişiler bu sistemden faydalanabilecek..

Vadeden önce hesaptan para çekilebilir mi, çekilirse nema alınabilir mi?

Vadeden önce hesaptan para çekilebilir ancak destekten fayda sağlanamaz. Vadeden önce hesaptan para çekilmesi durumunda hesap, vadesiz hesaba dönüşecek, faiz hakkı ortadan kalkacak. Hesabın açıldığı tarihteki TCMB kuru ile hesabın kapatıldığı tarihteki TCMB kurundan düşük olan üzerinden hesap bakiyesi güncellenecek.

Mevduattan herhangi bir kesinti olacak mı?

Mevduattan herhangi bir kesinti yapılmayacak, bu ürüne stopaj uygulanmayacak.

Sisteme birden fazla giriş-çıkış olabilir mi?

Sisteme giriş-çıkış için herhangi bir kısıt yok.

Tasarruf sahibine getirisi ne olacak?

Gerçek kişilerin Türk lirası vadeli hesapları üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak, yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak.

Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ürününe geçiş için her bankaya başvurulabilecek mi?

Sisteme dahil olan tüm bankalara başvuru yapılabilecek.

Halihazırda Türk lirası mevduatlar da bu sisteme entegre olabilecek mi?

Hesabın açılış tarihi dikkate alınacak mı? Mevcut TL mevduat hesapları da bu sisteme dahil olabilecek.

Halihazırda Türk lirası mevduatların sisteme dahil olması için gerçek kişilerin başvuruda mı bulunması gerekecek?

Bireysel bankacılık işlemi olduğu için başvuru yapılması gerekecek.

Katılım bankaları da bu sisteme dahil olacak mı?

Katılım bankaları da sisteme dahil olacak, şu anda teknik altyapı için çalışmalar sürüyor.