Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli International Holding Company’nin (IHC) son 3 yılda yaşadığı olağandışı büyüme ilgileri bu şirketin üzerine çekti. 3 yıl evvel küçük ölçekli bir şirketken dünya devlerini geçen bu holdingin nasıl bu kadar büyüdüğü gizemini koruyor.
IHC, üç yıl evvel balık çiftlikleri bulunan, besin ve emlak işleri yapan ve az bilinen bir şirketti. Şirket başta yalnızca 40 kişiyi istihdam etti. Bugün ise Abu Dabi menşeili kümenin 240 milyar dolarlık piyasa bedeli dünya devleri Siemens ve General Electric’in iki katından fazla ve şirketin 150 bin çalışanı bulunuyor.
Bu, BAE dışında çok fark edilmeyen ve bölgedeki bankacılar tarafından bile nedeni tam anlaşılamayan fevkalâde bir dönüşüm. Holdingin pay fiyatı 2019’dan bu yana yüzde 42 bin artarken küme Suudi petrol şirketi Saudi Aramco’nun akabinde Orta Doğu’nun en büyük ikinci şirketi pozisyonuna geldi.
GİZEMLİ BÜYÜME
Abu Dabi Menkul Değerler Borsası’nın gösterge endeksi olan FADX 15’in üçte birini oluşturmasına karşın, holdingin kısa müddette nasıl bu kadar büyüdüğü bilinmezliğini koruyor.
2019’un ortalarında IHC’nin CEO’su olan Syed Basar Shueb, Financial Times ile yaptığı bir röportajda, şirketin büyümesinin kolay açıklamaları olduğu konusunda ısrarcı. Shueb paylardaki süratli fiyat artışına ait kuşkuları reddederken bu olaya ait telaşların “olaya düzgün bakmayan bankacıların cehaleti” olduğunu söyledi.
Shueb, toplam bedeli 4,7 milyar dolar olan 40’tan fazla şirketin, diğer bir Abu Dabi holdingi olan Royal Group’tan dönemi sayesinde şirketin böylesine büyüdüğünü, işletmelerin birçoklarının her biri 1 dirhem nominal pahada devredildiğini söyledi.
Ancak bu açıklama 2018’in sonunda 215 milyon dolar varlığı olan IHC’nin toplam varlıklarının 2022’nin üçüncü çeyreğinde nasıl 54 milyar dolara yükseldiğini tam olarak açıklamıyor. IHC’ye nazaran bu durumun sebebi şu anda denetim ettiği işletmelerin büyümesi.
Financial Times’a nazaran ise IHC’nin büyümesi Abu Dabi’de iş dünyası ve iktidar ortasında giderek bulanıklaşan münasebetin bir örneği.
DEVLET LİDERİNİN KARDEŞİ
2020’de holdingin başkanlığını devralan Pir Tahnoon bin Zayed al-Nahyan, Abu Dabi’nin en güçlü isimlerinden biri. Tıpkı zamanda BAE Devlet Başkanı ve Abu Dabi Buyruğu Pir Muhammed bin Zayed el-Nahyan’ın ulusal güvenlik danışmanı ve öz kardeşi.
Bu bağlantıların yanında şirketin büyümesi şeffaflıkla ilgili soruları da beraberinde getiriyor. Kontrol şirketi E&Y, IHC’nin geçen yıl 3. çeyrekteki mali tablosuna ait incelemesinin, milletlerarası standartlarda yapılan bir kontrollere nazaran “daha az kapsamlı” olduğunu ve bu nedenle E&Y’nin “önemli konularda” teminat veremediğini söyledi.
Shueb ise şirketin yatırımlar için 10 milyar dolarlık bir bütçeye sahip olduğunu ve büyük ölçüde satın almalar sayesinde 2021’de 7,7 milyar dolar olan küme gelirini 2023’te 27 milyar dolara çıkarmayı hedeflediğini belirtti.
TÜRKİYE’DE DEV YATIRIM
IHC’nin 2022’deki kıymetli muahedeleri ortasında, Asya’nın en varlıklı adamı Gautam Adani’nin Hindistan’daki üç şirketine yaptığı 2 milyar dolarlık yatırım yer alıyor. Ayrıyeten şirket 2022’de Türkiye’de Kalyon Enerji’nin de yarısını satın aldı. Şirket Asya, Latin Amerika, Türkiye ve Endonezya üzere çok çeşitli pazarlarda fırsatlar aramaya da devam ediyor.
Grubun Elon Musk’ın SpaceX şirketi de dahil olmak üzere ABD’de de birtakım kıymetli şirketlerde yatırım payları bulunuyor. Kümenin, Standard Chartered’tan aldığı “birkaç milyar dolarlık” bir kredi de dahil olmak üzere memleketler arası bankalarla ilgiler geliştirmeye başladığı ve Goldman Sachs, UBS üzere devlerle de bağ kurduğu belirtiliyor.
DÜNYANIN EN VARLIKLI AİLESİ
Öte yandan BAE’yi yöneten Nahyan ailesinin özel servetinin en az 300 milyar dolar olduğu, ayrıyeten ülkenin 1,2 trilyon doları aşan kamu fonlarının da Nahyan ailesinin elinde olduğu biliniyor. Nahyan ailesi bu servetle birlikte dünyanın en güçlü ailesi pozisyonunda.
Şeffaflık olmadığı ve kraliyet ailesinin varlıkları ile devlet varlıkları ortasındaki sonlar bulanık olduğu için ailenin servetinin büyüklüğüne dair kesin sayı verilemiyor. 8 milyar dolar bedelindeki First Abu Dabi Bank, 3 milyar dolarlık Manchester City kulübü, İngiltere’nin Manchester ve Londra kentlerindeki 1 milyar dolarlık gayrimenkul, 780 milyon dolarlık yatlar da ailenin servetinin bir kesimi.