ABD’de ikinci Donald Trump periyodunun 20 Ocak’ta resmen başlamasıyla yeni Başkan’ın birinci adımlarından biri ülkedeki ‘düzensiz’ göçmenleri hudut dışı etmeye başlamak oldu. Trump idaresinin ‘düzensiz göçmenleri’ hudut dışı etme siyaseti kapsamında üç uçak dolusu insan da Panama’ya gönderildi. Ülkedeki lüks bir otel de salı günü prestijiyle ABD’den hudut dışı edilen 299 göçmeni barındıran bir ‘geçici gözaltı’ merkezi haline getirildi.
Başkentteki lüks Decápolis otelinin penceresine çıkan iki kız çocuğun tuttuğu kağıt modülünde “Lütfen bize yardım edin” yazısı görülürken, ABD’den Panama’ya hudut dışı edilen göçmenlerin ortasında Türklerin de bulunduğu tabir ediliyor.
‘ÜLKEMİZDE İNANÇTA DEĞİLİZ’
BBC Türkçe’nin aktardığına nazaran, müşterilerine deniz görüntülü odalar sunan Decápolis otelinde iki özel restoran, bir yüzme havuzu, bir spa ve özel ulaşım hizmeti bulunuyor. Bir ‘geçici gözaltı’ merkezi haline getirilen otelin öbür pencerelerinde de “Lütfen bize yardım edin” yazısına emsal İngilizce iletilerin yer aldığı görülüyor.
Panama hükümeti kararıyla buraya konulan göçmenler, özgürlüklerinin olmadığını farklı yollarla anlatmaya çalışıyor. Kimileri bileklerini çaprazlayarak, ellerinin sembolik olarak bağlandığını anlatıyor. Kimileri da “Ülkemizde inançta değiliz” yazan kağıtları gazetecilere göstererek hudut dışı edilmek istemedikleri bildirisini veriyor.
TÜRKİYE’NİN PANAMA BÜYÜKELÇİLİĞİ: TAKİP EDİYORUZ
Panama Devlet Başkanı José Raúl Mulino, kısa mühlet evvel ülkesinin ABD’den hudut dışı edilenler için ‘köprü ülke’ olmasını kabul etmişti.
Mulino, tutulan göçmenler ortasında, Hindistan, Çin, Özbekistan, İran, Vietnam, Türkiye, Nepal, Pakistan, Afganistan ve Sri Lanka vatandaşları olduğunu söyledi.
BBC Türkçe’nin temas kurduğu Türkiye’nin Panama Büyükelçiliği yetkilileri, ‘konuyu takip ettiklerini’ aktardı. Yapılan açıklamada, “Panama makamlarıyla temastayız ve bilgi talebinde bulunduk” denildi. Büyükelçilik, otelde kaç Türk vatandaşının olabileceği konusunda kendilerinde “teyitli bilgi” bulunmadığını aktarıyor. Tutulan 299 şahıstan sırf 171’inin geldikleri ülkeye dönmeyi kabul ettiği aktarılıyor.
DÖNMEYİ KABUL ETMEYENLERE NE OLACAK?
Dönmeyi kabul etmeyenler belgisiz bir gelecekle karşı karşıya. Panama hükümeti ülkelerine gönderilmeyi kabul etmeyenlerin Darién eyaletindeki bir kampa transfer edileceğini duyurdu. Darien’de ABD’ye gitmek isteyen göçmenlerin geçişte kullandığı orman içi bir yol bulunuyor. Bu nedenle bu bölgede süreksiz gözaltı merkezleri yer alıyor.
Normal bir günde kolaylıkla girip çıkabilen turistlerin gezdiği otelde artık Panama ordusu askerleri güvenliği sağlıyor, hareket özgürlüğünü sınırlıyor. Sokaktan pencereye asılı durumdaki çamaşırlar görülebiliyor. Bir pencerede helikopter kazasında ölen efsanevi basketbolcu Kobe Bryant’ın sarı renkli Lakers forması bulunuyor. Bir öteki pencerede üç çocuğun ortalarında olduğu bir küme, başparmaklarını avuçlarına koymuş durumda poz veriyor. Bu el işareti milletlerarası bir yardım daveti. Camın üzerin de de kırmızı boya ile “Bize yardım edin” yazıyor. Bir diğer penceredeki yüzleri örtülü iki çocuk, camın önünde “Lütfen Afgan kızlarını kurtarın” yazılı kağıtlar tutuyor.
‘KORKUYORUZ’
Panama’da birkaç yıldır yaşayan İranlı bir bayan otelin içindeki göçmenlerden biriyle temas halinde olduğunu söyledi. BBC’ye konuşan İranlı bayan, içerideki kişinin İran’a geri gönderilme olasılığından ‘korktuğunu’ aktardı. İranlı bayan, Farsça bağlantıya yardımcı olmak için otele gittiğini lakin kendisine tercüman bulunduğunun söylendiğini anlattı. Lakin içeriden kendisine ulaşan İranlı kişi içeride tercüman olmadığını söyledi.
Decápolis Oteli’nde kalanların dışarıyla temas kurmasına müsaade verilmiyor. Gizlenen bir cep telefonu ile dışarıyla temas kuran İranlı bir göçmen, avukat görmelerine izin verilmediğini, yemek için dahi odalarından çıkamadıklarını anlatıyor. Birebir kişi, Panama’daki otelde tutulanların haberlerinin dünya medyasında yer alması sonrası güvenlik tedbirlerinin sıkılaştırıldığını ve internete erişimlerinin kesildiğini tez ediyor.
BBC, göçmenlerin barınma şartları ile ilgili hem Decápolis oteli hem de Panama hükümetiyle irtibata geçti, lakin rastgele bir karşılık alamadı. Göçmenlerin oteli terk etmelerine müsaade verilmediği tezleri için konuşan Panama Kamu Güvenliği Bakanı Frank Ábrego, başkent halkının güvenliği ve huzurunu sağlamakla yükümlü olduklarını söyledi.
Sosyal medyada paylaşılan bir görüntüde, Farsça konuşan bir kişi, ABD sonunu geçtikten sonra gözaltına alındıklarını anlattı. Bu kişi kendilerine Teksas’a gideceklerinin söylendiğini lakin Panama’ya götürüldüklerini söz etti.
Videoda yer alan bayan, İran’a geri gönderilirse hayatının tehlikede olduğunu tez ediyor ve siyasi sığınma talebi yapmak istediğini söylüyor. Uzmanlar avukat erişimi olmadan bu çeşit teşebbüslerin güç olduğunu söylüyor. Panama hükümeti ülkeye hudut dışı edilen göçmenlere, sığınma başvurusu hakkı sağlanmayacağını açıkladı.
‘GEÇİCİ GÖZETİM’
Göçmenlerin durumuna ait bilgi veren Kamu Güvenliği Bakanı Ábrego, oteldekilerin geçici olarak Panama’da kalacaklarını söyledi. Ábrego, ABD hükümetiyle yaptıkları mutabakatın ‘geçici gözetim’ üzerinden sağlandığını belirtti.
Panamalı bakan, ülkelerine dönmeyi reddeden göçmenlerin üçüncü bir ülke seçmek zorunda kalacakları ihtarını da yaptı. Bakan Ábrego, bu durumdaki şahıslardan Memleketler arası Göç Örgütü (IOM) ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) sorumlu olacağını söyledi. Bakan Decápolis isimli otelin de kapasitesi nedeniyle seçildiğini kaydetti.
Başka bir Panamalı üst seviye yetkili, hudut dışı edilenleri taşıyan uçuşların artık kabul edilmemesi nedeniyle ‘daha fazla göçmenin gelmesinin beklenmediğini’ söyledi.
Panama hükümeti, Donald Trump’ın ‘Panama Kanalı’nı geri alma’ tehditleri gölgesinde gerçekleşen Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun ziyareti sonrası göçmenler için ‘köprü’ ülke olmayı kabul etti. BM’nin göçmenler için çalışan kurumunun (IOM) sözcüsü BBC’ye konuştu ve ABD’den hudut dışı edilenlere ‘temel takviye sağlama’ sorumluluğuna sahip olduklarını söyledi.Bu yetkili, “Talep edenlerin istekli geri dönüşlerini desteklemek, istemeyenler içinse inançlı alternatifler belirlemek için lokal yetkililerle çalışıyoruz” dedi.
BM yetkilisi, “Bu şahısların gözaltına alınması yahut hareketlerinin kısıtlanması konusunda direkt bir rolümüz olmasa da, tüm göçmenlerin onurlu ve milletlerarası standartlara uygun formda muamele görmesini sağlamaya kararlıyız” iletisi verdi.
ABD’deki Göç Siyasetleri Enstitüsü isimli niyet kuruluşundan araştırmacı Muzaffar Chishti, hudut dışı edilenlerin birçoklarının, bu üslup geri dönüşleri kabul etmeye yanaşmayan ülkelerin vatandaşı olduğuna işaret etti. BBC’ye konuşan Chishti, daima bir diplomatik temas gerektirecek sürecin, Panama yetkilileri için güç olacağını savunuyor ve “ABD onları Panama’ya göndererek kendi sorumluluğundan kurtuldu” dedi.
Öte yandan, bu hafta, ABD’den hudut dışı edilenleri taşıyan bir öbür uçağın Kosta Rika’ya inmesi bekleniyor. Bu Orta Amerika ülkesi de kısa mühlet evvel Washington idaresi ile ‘köprü’ olma konusunda mutabakat yaptı.
(ALINTI)