AB’de ‘Rusya’ paniği! ”Türkiye kilit ülke”
Doğalgaz ihtiyacının yüzde 90’ını ithal eden Avrupa, bir defa daha enerji kriziyle karşı karşıya. Rusya ve Ukrayna arasında tansiyon giderek yükselirken, Rusya’nın doğalgazı kesme ihtimali AB’de kaygı oluşturuyor. Diğer taraftan küresel doğalgaz fiyatlarının tarihî zirvelere ulaşması da AB’yi endişelendiriyor. Avrupa’ya gaz nakil hattının gelecekte nasıl şekilleneceği sorusu gündeme gelirken, uzmanlar enerji nakli konusunda AB için Türkiye’nin stratejik konumunun bir defa daha önem kazandığı görüşünde. Avrupa’ya ulaştırılacak doğalgazda en ekonomik ve güvenilir güzergâhın Türkiye olduğunu söyleyen Artvin Çoruh Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Sıtkı Bilgin, diğer yolların ekonomik maliyetinin yüksek ve güvenlik bakımından da sıkıntılı olduğunu belirtti.
“KARŞILIKLI ÇIKARLARI VAR”
Türkiye Gazetesi‘ne konuşan Bilgin “AB, Türkiye’nin stratejik konumu ve önemini göz ardı edemez. Gazın hem arzı hem de transfer yolu noktasına Türkiye kilit bir ülke olarak öne çıkıyor” ifadelerini kullandı.
Asıl problemin Batı dünyası ve Rusya arasında Doğu Avrupa’daki nüfus ve hâkimiyet mücadelesi olduğunu söyleyen Bilgin “Avrupa’nın yumuşak karnı doğalgaz tedariki. Rus gazına ihtiyaçları var. Hem tedarik anlamında hem de transfer anlamında Rusya belirleyici bir güç. Ukrayna krizi kolay kolay silahlı bir çatışmaya dönüşmez. Savaş çıkması Rusya’nın da işine gelmez çünkü Ukrayna da artık küçük bir ülke değil. Ordusunu güçlendirdi. ABD’den İngiltere’den silah yardımı alıyor. Silah teknolojisini geliştiriyor. Tarafların birbirlerinden karşılıklı olarak çıkarları var. Özellikle kışın bu soğuk günlerinde Avrupa’nın Rus gazına ihtiyacı var” dedi.
RUS GAZI JEOPOLİTİK SİLAH
Avrupa, doğalgazının yarısını Rusya’dan, kalanını da büyük ölçüde Norveç ve Cezayir’den temin ediyor. Moskova ise Avrupa ve NATO ile kriz durumda zaman zaman doğalgaz kozunu gündeme getiriyor. Rusya, daha önce de Avrupa’ya Ukrayna üzerinden verdiği doğalgazda yaklaşık yüzde 25 oranında bir kısıntıya gitmiş, Polonya üzerinden gaz akışını ise tamamen durdurmuştu. Enerji anlaşmazlıklarında da Kiev’e gaz arzını kesmişti.
BİZ OLMADAN EASTMED ZOR
Doğu Akdeniz’den Avrupa’ya doğalgaz transferi projesi EastMed bir defa daha gündemde.
ABD’nin EastMed projesinden desteğini çekmesi ve uzmanlar tarafından, projenin ekonomik olmadığının dile getirilmesi son günlerde birçok ülke tarafından kabul görüyor. Bu doğrultuda İsrail, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Girit, Yunanistan ve oradan da Avrupa’ya ulaştırılması planlanan EastMed boru hattı projesinin rafa kaldırıldığı, bunun yerine en güvenilir ve ekonomik yolun Türkiye üzerinden geçeceği görüşü ön plana çıkıyor.
İsrail ve GKRY gazını deniz altından Yunanistan’a taşımayı öngören ‘EastMed Boru Hattı Projesi’ yaklaşık 1.900 kilometre uzunluğa sahip. Büyük bölümü denizin altından geçecek projenin maliyetinin 7 ila 15 milyar avro civarında olacağı tahmin ediliyor.