Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı Genel Jeoloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 8 Kasım’da Elazığ’da meydana gelen 5 büyüklüğündeki sarsıntıya dikkat çekerek yeni ikazlarda bulundu.
“HATAY HAVALİMANI’NA KADAR KIRILDI”
Prof. Dr. Sözbilir, kırılan fay uçlarındaki güç transferinin, yeni zelzelelere yol açabileceğini belirterek “Doğu Anadolu Fayı’nın Pütürge segmentinin kırılmasıyla meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki 24 Ocak 2020 Elazığ zelzelesinin tetiklemesiyle, 3 yıl sonra 6 Şubat 2023 Maraş zelzeleleri yaşandı. Birinci zelzelede Pütürge fayının çabucak güneybatısındaki Erkenek, Pazarcık, Narlı ve Amanos segmentleri 7.8 büyüklüğünde bir sarsıntı üreterek, Hatay Havalimanı’na kadar kırıldı” dedi.
“2020’DEKİ ELAZIĞ ZELZELESİ TETİKLEDİ”
Bu zelzelenin 20 Şubat 2023’te, Hatay Havalimanı güneyinde 6.4 büyüklüğündeki Antakya-Defne zelzelesini tetiklediğini tabir ederek, 16 Ekim 2024’te olan sarsıntının ise 6 Şubat sarsıntısı yüzey kırığının kuzey ucu ile 24 Ocak 2020 yüzey kırığının güney ucu ortasında 5.9 büyüklüğünde Malatya-Kale zelzelesi yaşandığını belirtti. Yaklaşık 1 ay sonra, bu sefer de Pütürge segmentinin kuzeydoğu ucundaki Palu segmentinde yeni bir zelzele gerçekleştiğine dikkat çekti. “8 Kasım tarihinde 5 büyüklüğünde olan Elazığ zelzelesi, 2020 yılında Pütürge segmenti üzerinde meydana gelen Elazığ sarsıntısının tetiklediği bir sarsıntı olarak düşünülebilir.” sözlerini kullandı.
“ADIYAMAN FAYININ İZLENMESİNDE YARAR VAR”
Prof. Dr. Sözbilir, 2020’deki Elazığ zelzelesinde Doğu Anadolu Fayı’nın Pütürge segmentinin kırıldığını belirtip “8 Kasım’da ise 2020’deki güç transferi nedeniyle Pütürge segmentinin kuzey ucundaki Palu segmentinin bir kısmı kırıldı. Palu segmentinin asismik nitelikte krip yaptığına dair ölçümler de bulunuyor. Palu da sismik boşluk sınıfında bedellendirilen ve büyük zelzele üretmesi beklenen faylardan biri. Ayrıyeten Palu ilçesinden başlayıp güneybatıya Adıyaman vilayetine hakikat ilerleyen Adıyaman fayı var.YÖK-Araştırma Takviye Programı kapsamında çalıştığımız bu projede, Adıyaman fayının da canlı bir fay olduğunu saptamış bulunmaktayız. Bu fayın da 7’ye varan büyüklükte sarsıntı üretme potansiyeli var. Bu nedenle Adıyaman fayının sismolojik ve jeodezik manada daima izlenmesinde yarar var diye düşünüyorum.” açıklamalarında bulundu.
“STRES BİRİKİMİ DEVAM EDİYOR”
6 Şubat 2023’teki 7.8 büyüklüğündeki Kahramanmaraş zelzelesinin tetiklemesiyle 9 saat sonra kırılan Çardak ve Doğanşehir faylarının uçlarındaki Malatya fayı ve Savrun ile Saimbeyli faylarının da gerilim biriktirmeye devam ettiğini söyleyen Prof. Dr. Sözbilir, “Benzer biçimde 6 Şubat 2023 zelzelesinde bir kısmı kırılan Narlı fayı güneyindeki Sakçagöz, Yesemek ve Hacıpaşa fayı üzere Ölüdeniz fayına ilişkin fay segmentleri üzerinde de gerilim birikimi devam ediyor” diyerek ihtarlarını lisana getirdi.
6 İLE DİKKAT ÇEKTİ
Prof. Dr. Sözbilir, 6 ile dikkat çekerek “Henüz kırılmayan sismik kaynakların varlığı nedeniyle bilhassa Bingöl, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Hatay ve Adana vilayetlerinde zelzeleye hazırlık konusunda acil tedbirler alınması gerek, halkın bilinçlendirilmesi de hayati derecede kıymetli diye düşünüyorum” diye konuştu.