Bakan Varank: Ülkemiz, Ar-Ge ve inovasyon konusunda çok önemli ilerlemeler kaydetti
Bilişim Vadisi’nde düzenlenen 8. Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Zirvesi’nde konuşan Varank, geçen yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle bu organizasyonu yapamadıklarını, Türkiye’nin inovasyon üssü Bilişim Vadisi ev sahipliğinde çok daha güçlü bir şekilde bir araya geldiklerini söyledi.
Ödül törenini, ekosistemin katettiği mesafeyi göstermesi bakımından kıymetli bulduğuna işaret eden Varank, bir önceki törende Ar-Ge merkezleri ve teknoloji geliştirme bölgeleri ödüllerini birleştirdiklerini, bu yıl ödül törenine tasarım merkezlerini de dahil ettiklerini kaydetti.
Varank, özel sektörün Ar-Ge ve inovasyon kabiliyetlerini çok daha ileri noktalara taşıyan altyapıların, nitelik ve nicelik olarak her geçen gün büyüdüğünü dile getirerek, “Sizlerin üstün gayretleriyle buralarda, küresel rekabetçiliğimizi artıracak birçok teknolojik ürün ve hizmet geliştiriliyor. Pandeminin gölgesinde geçen son 2 yılda bunu zaten net bir şekilde gördük. Acil ihtiyaç duyulan sağlık ekipmanlarından yazılıma kadar birçok alandaki başarılı projeler buralarda hayat buldu. Amacımız; göğsümüzü kabartan bu başarı hikayelerinin artarak devam etmesi. Tabii maliyetini ve zahmetini düşündüğünüzde Ar-Ge ve inovasyona yatırım yapmak hem meşakkatli hem de riskli bir süreçler barındırıyor. Verilen emeklerin ve elde edilen sonuçların bu manada görünür kılınması ve kamuoyuna mal edilmesi de gerçekten önemli. Ne demişler, marifet iltifata tabidir. Onun için önemli bir görev ifa ettiğini düşündüğümüz bu törenlerimizi düzenli olarak gerçekleştiriyoruz. Böylece hem paydaşlarımızın motivasyonunu daha da artırmış hem de henüz bu işlere başlamamış firmaları teşvik etmiş oluyoruz.” diye konuştu.
Aslında Ar-Ge ve inovasyon konusunda elini taşın altına koyan her işletmenin ödülü sonuna kadar hak ettiğini ama süreci bir yarışma havasına büründürdüklerinde oluşan sinerjiden gayet memnun olduklarını aktaran Varank, bunun için de objektif ve bilimsel yöntemlere dayalı bir endeks oluşturarak çeşitli kategorilerde sıralamalar yaptıklarını, bu sıralamalarda ilk 3’e girenlere ödüllerini takdim ettiklerini ifade etti.
– “ÜLKEMİZ, AR-GE VE İNOVASYON KONUSUNDA ÇOK ÖNEMLİ İLERLEMELER KAYDETTİ”
Bakan Varank, bugün de Ar-Ge ve tasarım merkezleri için 10 kategoride 30 ödül, teknoparklar için ise 4 kategoride 12 ödül olmak üzere toplamda 42 ödül takdim edeceklerini belirterek, istihdam, proje kapasitesi, iş birliği, ticarileşme ve fikri mülkiyet gibi konuları içeren bu endeksle, bir nevi performans değerlendirmesi de yaptıklarını, böylece altyapılardaki gelişime açık yönleri tespit etme ve gerekli iyileştirmeleri yapma fırsatı yakalandıklarını vurguladı.
Ödül almaya hak kazanan Ar-Ge tasarım merkezleri ile teknoparkları tebrik eden Varank, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Pandemi ve iklim değişikliğiyle birlikte küresel rekabetin çok daha farklı bir boyuta taşındığını izleyebiliyoruz. Bu durum, teknolojik gelişmelerin öncüsü olan Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerini de her zamankinden daha önemli bir hale getirmiş oluyor. Bunun bilincindeyiz ve tüm çalışmalarımızda Ar-Ge’yi, inovasyonu baş tacı ediyoruz. Hükümet olarak 19 yıldır bunun mücadelesini veriyoruz. Tabii gönül, göreve geldiğimizde oturmuş bir ekosistem bulmayı arzu ederdi. Ancak maalesef biz böyle bir ortam bulamadık. Bu yüzden adeta sıfırdan bir ekosistem inşa etmek için kollarımızı sıvadık. Sağladığımız desteklerle sadece 5 olan Teknoloji Geliştirme Bölgesi sayısını 89’a çıkardık. Teknoparklar ülkemizdeki yenilikçi ve teknoloji tabanlı girişimciliğin adeta kalbi konumuna yükseldi. Bugün geldiğimiz noktada teknoparklar, ulusal ve uluslararası yatırımcıların ciddi yatırımlar yaptığı, milyonlarca dolarlık ihracatın gerçekleştiği yapay zeka, sağlık ve drone teknolojileri gibi stratejik alanlarda kritik projelerin yürütüldüğü bölgeler konumuna geldi. Teknoparklarla birlikte Ar-Ge ve tasarım merkezleri de inovasyon ekosistemimizi besleyen bir unsur olarak önemli altyapılar. İlk defa bizim dönemimizde başlayan bu yapıların sayısı bugün 1600’ün üzerine çıkmış durumda. İşte bu altyapılar ve buralarda sizlerin yaptığı özverili çalışmalar sayesinde ülkemiz, Ar-Ge ve inovasyon konusunda çok ciddi ilerlemeler kaydetti. Geçtiğimiz yıl Ar-Ge harcamaları, özel sektörün öncülüğünde bir önceki yıla göre yüzde 20 artarak 55 milyar liraya yükseldi. Hükümetlerimiz döneminde, Ar-Ge harcamalarının milli gelire oranı binde 5’ten yüzde 1,09’a çıktı. Ar-Ge istihdamı 6 kat artarak 200 bine, yerli patent sayısı da 20 kat artışla 8 bin 200’e ulaştı.”
Varank, özellikle patent alanında dünyadaki gelişmeleri de çok yakından takip ettiklerini vurgulayarak, patent konusundaki yaklaşımlarından bahsetti.
Varank, Ar-Ge ve inovasyon ekosisteminin gelişimi için gerekli kolaylıkları her zaman sağladıklarını, sağlamaya da devam edeceklerini söyledi.
Bu konuda salgın döneminde hızlı bir şekilde aksiyon aldıklarını belirten Varank, “Ar-Ge teşviklerinin uygulanma süresini 2028’in sonuna kadar uzattık. Teknoparklar ile Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde uzun zamandır talep edilen uzaktan çalışma uygulamasını hayata geçirip kapsamını genişlettik.” diye konuştu.
Bu uygulamadan bütün paydaşların memnun olduğunu aktaran Varank, “Sayın Cumhurbaşkanı’mızın uzaktan çalışma uygulamasını yüzde 50’ye kadar artırma yetkisi vardı, şu anda yüzde 50 olarak uyguluyoruz. Bu yetkiyi artıracak şekilde de yüce Meclis’imizden yetki talep edeceğiz. Çünkü belirli sektörlerde özellikle artık uzaktan çalışmadan başka bir ihtimali düşünen çalışanlar bulamıyorsunuz. Dolayısıyla burada da inşallah gerekli aksiyonu almış olacağız.” ifadelerini kullandı.
– “MİLLİ TEKNOLOJİ HAMLESİ VİZYONUYLA TAM ZAMANINDA DOĞRU ALANLARA YATIRIM YAPIYORUZ”
Bakan Varank, girişimcilerin en önemli ihtiyacı olan finansmana erişim noktasında daha önce yapılmamış çok önemli adımlar attıklarını, Teknoloji ve İnovasyon Fonu, İstanbul Bölgesel Girişim Sermayesi Programı, TechInvestTR gibi bizzat içinde oldukları fonlarla kaynakları girişimcilerin hizmetine sunduklarını anlattı.
TÜBİTAK ve KOSGEB aracılığıyla özel sektörün Ar-Ge projelerini desteklemek üzere kapsayıcı destek programlarını hayata geçirdiklerini bildiren Varank, “İşte yerli ve milli otomotik şanzıman, turbojet motoru, tıbbi ventilasyon cihazı, tünel açma makineleri gibi ürünler, bu destek programlarının katkıları sayesinde hayata geçmiş oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
Milli Teknoloji Hamlesi vizyonuyla tam zamanında doğru alanlara yatırım yaptıklarını vurgulayan Varank, şöyle devam etti:
“Dijital dönüşümde, yeşil dönüşümde, yapay zekada, elektrikli ve otonom araçlarda hatta uçan arabalarda firmalarımız ciddi çalışmalar yürütüyor. Dijital dönüşümde ülkemizi kritik teknolojilerin pazarı değil, üretim üssü yapmak için işletmelerimize büyük çaplı destekler sağlıyoruz. Yeşil dönüşümde AB Yeşil Mutabakatı’na uyum çerçevesinde eylemlerimize hız kazandırdık. TÜBİTAK aracılığıyla yeşil dönüşümde Ar-Ge ve inovasyona ilişkin ciddi destekler sağlıyoruz. Yapay zekanın doğru yönetişimi için Dijital Dönüşüm Ofisi ile birlikte Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’ni yayımladık. Elektrikli ve otonom araçlarda yüz akımız olan TOGG, seri üretim bandından ineceği günlere hızla yaklaşıyor. Birileri kabul etmek istemese de ülkemiz, teknoloji tabanlı girişimleri sayesinde dünyadan ses getiren işlere imza atıyor. İşte Türkiye’de milyar dolar değerlemeye ulaşan start-up’ların yani unicornların, yani Turcornların sayısı 5’e ulaştı. Bu unicornlardan biri teknoloji geliştirme bölgelerinin içerisinden çıktı, üçü de şu anda kendi Ar-Ge merkezine sahip. Bunlar sadece birer işaret fişeği. Göreceksiniz, Allah’ın izniyle bundan sonra daha hızlı gelişmelere de şahitlik edeceğiz. İnovasyon ekosistemimizin tecrübesi artıkça ülkemizin rekabetçi pozisyonu da çok daha gelişmiş olacak.”
– “TEKNOFEST KUŞAĞIYLA ÇOK DAHA İYİLERİNİ YAPACAĞIZ”
Türkiye’nin büyüme verilerine değinen Varank, “Bugün bazılarının ısrarla görmezden gelmeye çalıştığı sanayi ve teknoloji ekosistemi sayesinde ülkemiz, son dört çeyrektir üretime ve yatırıma dayalı ciddi bir büyüme gerçekleştiriyor. İhracata baktığımızda yine aynı başarıyı görebiliyoruz. 12 aylık ihracatımız 215 milyar dolara ulaştı. Elbette biz bunları yeterli görmüyoruz. İhracatta nicelik artışıyla beraber nitelik artışını da tam anlamıyla yakalamak mecburiyetindeyiz.” ifadelerini kullandı.
Varank, nitelik artışının dinamosu olarak paydaşlarını gördüklerini dile getirerek, ihracatın orta yüksek ve yüksek teknoloji payının yükseltilmesinin paydaşların araştırma ve geliştirmede yakalayacağı başarılardan geçtiğini vurguladı.
El ele vererek bunu da hızlı bir şekilde gerçekleştireceklerine inandığını belirten Varank, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Geçmişte tüm gayretlerimize rağmen gerçekleşemeyen birçok atılım bu dönemde gerçekleşti. Neden biliyor musunuz? Artık herhangi bir işi yapmak üzere yola çıktığımızda daha tecrübeli, daha yetkin bir insan kaynağıyla ilerliyoruz. Artık ülkemizde devasa araştırma laboratuvarları diyebileceğimiz çok daha fazla teknoparkımız var. Artık şirketlerimiz rekabet üstünlüğünün lokomotifi Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin öneminin çok daha farkında. Artık özel sektör bir işe giriştiğinde onları bürokrasi ile boğan değil, onların önünü açan bir siyaset anlayışı var. Artık, TEKNOFEST’lerle, DENEYAP Teknoloji Atölyeleri ile 42 yeni nesil yazılım okullarımızla kritik teknolojileri özümsemiş gençler yetiştiriyoruz. Şunun altını özellikle çizmek istiyorum; umutsuzluk pompalayanlara inat, gelen parlak gençlerimizle TEKNOFEST kuşağıyla çok daha iyilerini yapacağız. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın çelikten bir iradeyle arkasında durduğu Milli Teknoloji Hamlesi hedeflerimize inovasyon ekosisteminin dinamosu olan sizlerle ulaşacağız.”