Beylerbeyi Hüsrev Paşa tarafından 16’ncı yüzyılda Bitlis’te inşa ettirilen El Aman Hanı, ‘İlham Enstitüsü’ olarak kullanılacak. Bölgede gibisi olmayan projenin, 2023 yılının Ağustos ayında tamamlanması hedefleniyor.
Bitlis-Tatvan kara yolu üzerinde bulunan ve 16’ncı yüzyılda Van Beylerbeyi Hüsrev Paşa tarafından inşa ettirilen, Anadolu’nun en büyük kervansaraylarından olan El Aman Hanı, yaklaşık 3 bin metrekarelik kapalı alana sahip. Tarihi han, 3 yıl evvel Selçuklu ve Osmanlı yapıtlarının yer alacağı kütüphane olarak projelendirildi lakin geçen sene projede revize yapıldı. El Aman Hanı’nın, Bitlis Eren Üniversitesi ve Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Dairesi ile yine projelendirilip, ‘İlham Enstitüsü’ olarak kullanılmasına karar verildi. Bölgede gibisi olmayan ve 20 milyonluk ödenekle başlanılacak projede kütüphanenin yanı sıra karşılama merkezi, konaklama ile yeme-içme yerleri, jeopark müzesi, turist bilgilendirme merkezi, küçük konferans salonları ve yöresel eser satışlarının yapılabileceği iş yerleri yer alacak. Projenin 2023 yılının Ağustos ayında tamamlanması hedefleniyor.
‘ŞU AN ATIL DURUMDA’
Bitlis Eren Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, yalnızca kütüphane olan projeye revizeyle diğer işlevleri da ekleyerek tarihi hanı ‘İlham Enstitüsü’ haline getirmeye çalıştıklarını söyledi. Rektör Elmastaş, “Van Beylerbeyi Hüsrevpaşa tarafından 16ncı yüzyılda inşa edilmiş olan ve bugün hala ayakta kalmaya devam eden El Aman Hanı için Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ile birlikte yürütülen bir proje uygulanacak. Han, uygulanacak proje ile hem ayakta kalmaya devam edecek hem de farklı gayelerle bölge insanına hizmet verecek. Bu handa daha evvel kimi projelerin denemeleri yapılmış, kimi işlevlerle kullanılmaya çalışılmış lakin sürdürülebilir bir noktaya getirilememiştir. Değerli tamirat projeleri ile korunarak bugüne kadar getirilmiş. Daha evvel yeme-içme yeri olarak kullanılmaya çalışılmış, 2016 yılından sonra bu işlevini da kaybetmiş. Şu anda atıl durumda. Yaklaşık 3 yıl evvel başlatılan yeni bir projelendirme ile burası Osmanlı-Selçuklu Kütüphanesi halinde düşünülmüş. Biz vazifeye geldikten sonra buranın çok işlevsel bir halde kullanılması için proje revizyonuna gittik. Yalnızca kütüphane olan projeyi, revize ederek başka işlevleri da eklemek kaydıyla burayı bir ‘İlham Enstitüsü’ haline getirmeye çalışıyoruz” dedi.
‘PROJE İÇİN 4 DEĞERLİ TOPLANTI YAPTIK’
Projenin en düzgün hale getirilmesi için ikisi Bitlis’te, ikisi de İstanbul’da olmak üzere 4 değerli toplantı yapıldı. Toplantılara ise Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Dairesi’nden temsilciler, sanatkarlar, mimarlar, mühendisler ve üniversiteden akademisyenler katıldı. Rektör Elmastaş, projenin birinci etabının tamamlandığını ve ikinciye de başlandığını, kasım ayına kadar da proje çalışmasının tamamlanacağını söyledi. Proje için 20 milyonluk bütçe ayrıldığını anlatan Elmastaş, “Kaynak noktasında bir sıkıntımız yok. Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı bu projemizi destekliyor. Burada yine projelendirdiğimiz sanatçı rezidansımız olacak. Buraya gelecek sanatkarlar ve muharrirler şiirlerini, fotoğraflarını, romanlarını bu ortamda yaşayarak yazacaklar. Bu bölge için gibisi olmayan yeni bir yer olacak. Bu açıdan çok değerli bir projedir. Bunun yanında birtakım toplantılar, konferanslar için salonlar bulunuyor. Eş vakitli toplantıların yapılabileceği yerleri da inşa edeceğiz. 2 cep sinemamız var. Bunlar da revize edilerek, kongre ve konferanslarda kullanılabilecek yerler haline getirilecektir. Başka bir işlevi da yöresel eserlerin burada sergilenebileceği ve birebir vakitte satışının yapılabileceği küçük dükkanlar olarak tasarlanacak. ‘Nemrut Jeoparkı’ projemiz var. Bunun bir kısmı de burada olacak. Bu UNESCO tarafından kabul edilen jeopark alanlarda bir müze koşulu var. Bu müzeyi de han içerisinde inşa edeceğiz. Jeopark müzesini de bu han içerisinde tasarlıyoruz. Bitlis’in jeolojik ve jeomorfolojik ya da doğal ve beşeri bütün ögelerini içine alacak bir müzemiz olacak. 3 bin metrekarelik bir kapalı alanı var. Klasik bir projelendirme değil, buradaki otantik merkezde üreteceği kıymetli bir merkez pozisyonuna gelecektir” diye konuştu.
‘TURİSTLER AKIN EDECEK’
Bitliste Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalarla tarihi dokunun da gün yüzüne çıkarıldığını aktaran Elmastaş, “Bitlis değişiyor. Yeni bir Bitlis ortaya çıktı. Tarihi dokunun ön plana çıkarılabilmesi için yapılan çalışmalar bunu gereksinim haline getirdi. Eski Bitlis tekrar inşa ediliyor. Bunlar turizmi tetikleyecek yerler. Artık bundan sonra turistlerin akın edeceği bölge olacak. Burası da bilgi merkezi pozisyonuna gelecek. İli gezmek isteyen ziyaretçilerin uğrak yeri haline gelecek. Yerleri gezecekler; Nemrut, Ahlat, Bitlis ve Adilcevaz için burada küçük bir sinevizyon gösteriminin akabinde gitmek istedikleri yerler hakkında bilgilendirmeler yapılacak” dedi. (DHA)