T-129 ATAK Helikopteri alanındaki en yeterli taarruz helikopterlerinden biri olarak gösteriliyor, tıpkı zamanda Türkiye’nin yerli savunma sanayisinin en önde gelen eserlerinden bir tanesi. Ama T-129 ATAK bu muvaffakiyete ulaşmak için güçlü yollardan geçti. Tüm bunlara karşın Türk mühendisler yılmadı, çalıştı ve T-129 ATAK’ı envanterimize dahil etti. Şu anda da alanının en uygun helikopteri olarak gösteriliyor.
Peki T-129 ATAK hangi yollardan geçti? İşte Türk mühendislerin yılmadan çalışarak ürettiği ve alanının en yeterlisi olarak gösterilen T-129 ATAK Helikopterinin öyküsü…
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), 1990’lı yıllarda özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesindeki terörle gayrette operasyonel manada taarruz helikopterine muhtaçlık duyuyordu fakat o dönemler Türkiye’nin savunma sanayii alanında yerli üretiminin az olduğu ve dışa bağımlı olduğu yıllardı. Bundan ötürü Türkiye, taarruz helikopterlerinde ABD’ye bağımlıydı.
ATAK İÇİN BİRİNCİ İHALE 1995 YILINDA AÇILDI
O periyotlarda TSK envanterinde taarruz helikopteri sınıfında cobra ve muhteşem cobra kullanılıyordu ve bunlar çok başarılıydı. Bölgenin coğrafik şartlarına uyumluydular lakin Türkiye, yine de yerli helikoptere gereksinim duyuyordu. Böylece Türkiye, 1995 yılında ilk ATAK ihalesini açtı ve 2’si Amerikan, 2’si Avrupalı ve 1’i Rus şirketi olmak üzere 5 farklı şirketten yanıt geldi.
İhalede Türkiye’nin kimi koşulları vardı. Bu koşulları 3 ana hususta toplamak gerekirse şöyle özetlenebilir:
– Türkiye, helikopterin 3’üncü ülkere satışını istiyordu.
– Helikopterin sınırsız teknoloji ile donatılmasını isteyen Türkiye, aynı vakitte helikopterin hem misyon bilgisayarına hem de yazılımına tam ulaşım talep ediyordu.
– Son olarak da Türkiye, helikopteri istediği formda entegre edilebilmeliydi.
SORUNLAR ÇIKINCA TÜRKİYE MASADAN KALKTI
İhalenin daha başında 2 helikopter elendi, bir Amerikan şirketi de ihaleden çekildi. Geriye Rus şirket ve bir Amerikalı şirket kaldı. Türkiye’nin o periyot Rusya ile güzel bağlantılar kurmaktan biraz da kaçınıyor olmasından ötürü geriye yalnızca King Kobra kaldı ve Türkiye firma ile anlaştı. Muahede sonrası çıkan sıkıntılar oldu ve Türkiye masadan kalktı.
İKİNCİ İHALE 2007’DE
2007 yılında ikinci ATAK ihalesi açıldı. Bu sefer Türkiye daha hazırdı. Türkiye’nin yerli yazılımı ve vazife bilgisayarı vardı. İhaleye İtalya, Rusya ve Güney Afrika şirketlerinden yanıt geldi. Rus şirket, daha ihalenin başında Türkiye’nin istediği helikopter ile gelmeyerek elendi. Güney Afrika’nın helikopteri daha avantajlıydı lakin şirketin o periyotta finansal meşakkatler içerisinde olması Türkiye’yi geri çekti. Yatırım sonrası şirketin iflası o kadar emeğin boşa gitmesi demekti… Gelişmeler sonrası Türkiye, İtalyanların A129 helikopteri ile anlaştı.
ORTAYA BİR CANAVAR ÇIKTI
Bu helikopterin kendi sınıfına nazaran büyük eksikleri bulunuyordu. Hepsinden evvel boyut olarak çok küçüktü. Ön kısmında bulunan 20 milimetrelik makneli top helikopterin aerodinamiğini bozuyordu ve güçsüz bir motoru vardı. Devreye Türk mühendisler girdi. Helikopterin motoru değiştirildi, ön kısmında bulunan top daha güçlü ve hafifiyle değiştirildi ve tüm elektronik sistemleri ASELSAN tarafından değiştirildi. Böylelikle ortaya bir canavar çıktı: T-129 ATAK…
Bu üzere büyük değişimlerden sonra ATAK ne halde? İşte ATAK’ın donanımları…
500 adet 20 milimetrelik top, vazife niteliğine nazaran 76 adet gümüsüz roket, 8 tane anti-tank füzesi, 16 adet cirit lazer gümüdlü füze, 8 tane STINGER hava – hava füzesi bulunuyor.
Uzunluğu 14,5 metre – yüksekliği 3,9 metre – genişliği 3,4 metre. 2 mürettebat ile çalışıyor, azami kalkış yükü ise 5065 kilo.
Havada kalış müddeti 3 saat. Azami seyir suratı ise 281 kilometre.
T-129 ATAK’ta elektronik haarp sistemleri mevcut ve tıpkı zamanda T-129 gece/gündüz operasyonlarında güçlü coğrafik ve etraf koşullarına karşı sıcak hava yüksek irtifa performansı ihtiyaçları için optimize edilmiş. Bunun taarruz helikopterleri açısından belirleyici bir etken olduğu söylenebilir. ATAK, bu noktada sınıfı geçen bir helikopter.