Heyecanlandıran sözler: Yüzlerce yatırımcı sıra bekliyor

Ne pandemi, ne oynak kur sanayicinin yatırım hevesini kıramıyor. MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı, temizlikten çocuk ürünlerine pek çok sektörde sanayicinin artan siparişleri karşılamak için kapasite artırıma niyetinde olduğunu anlatıyor. Ancak yeni yatırımların önünde bir engel var; arsa problemi. Asmalı, “Şu anda yüzlerce sanayici organize sanayi bölgelerine girmek için sırada bekliyor” diye konuşuyor.

Akşam Gazetesi‘nin sorularını cevaplayan MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı’nın açıklamaları şöyle:

Pandemiyle birlikte siparişlerin Uzak Doğu’dan Türkiye’ye kaydığını duyuyoruz. Bu durum sanayicinin yatırım iştahını artırdı mı?

Evet bu dönemde Avrupa’dan gelen siparişlere çok hızlı cevap verme kapasitemiz oluştu. Esnek bir üretim mantığımız var. 1 konteyner da olsa 10 konteyner da olsa cevap verebiliyoruz. Avrupa’nın en ücra yerine ürünü teslim etmemiz maksimum 1 ay. Çin’in ise teslimi 5-6 ayı buluyor. Üke olarak önümüzde çok önemli bir fırsat var. Şu anda sanayicinin en büyük problemi ise arsa üretememekten geliyor. Organize sanayi bölgelerinde sırada bekleyen yüzlerce sanayici var. Sanayide kapasite kullanım oranları yüzde 80’lere yaklaşmış durumda. Yatırım iştahı yüksek ama arsa yok.

ALGI OPERASYONU VAR

Kurdaki oynaklık tedirgin etmiyor mu?

Şu anki rakamlar normal olmayan, ekonomik verilerimizle örtüşmeyen rakamlar. Piyasalar kapanıyor, pazar günü akşam saatinde dolar çıkıyor. Belli ki yurtdışı alımlar var. Ben bu hareketin 2023 seçimlerinden bağımsız olduğunu düşünmüyorum. Türkiye’de bu konuda bir algı operasyonu yapıldı. Hükümeti dolar üzerinden köşeye sıkıştırmak gibi bir niyet var. Ancak Türkiye’ye bu operasyonları çekenlerin bir zarar bütçesi olduğunu tahmin ediyoruz. Bir yere kadar zarar edecekler. Sonra durcaklar diye düşünüyorum. Konuştuğumuz bankacılar da kısa süre içinde aşırı oynaklığın stabil bir hale geleceğini söylüyorlar. Bence burada vatandaş da görev düşüyor. herkese biraz daha sağduyulu davranmalarını salık veriyorum.

‘Döviz almayın’ mı diyorsunuz?

Dövizle iş yapmıyorsanız, dövizle işiniz yoksa, lütfen dolar almayın diyorum. Çünkü bu sefer döviz ihtiyacı olan alamıyor. Sonuçta piyasada sabit bir dolar var. Talep olunca sürekli yükseliyor. Bugün için ‘dolardan şu kadar kazandım’ diyorlar ya, halbuki o sana elektrik faturası, gaz faturası, pahalı uçak bileti, yüksek araba fiyatı olarak geri geliyor. Tasarruf yapacaksanız, altın al diyoruz.

Ben de gayrimenkul işindeyim ve Ümraniye’de 850 milyon TL’lik yeni bir projeye başladık. Böyle bir projeye başlamak için bir sermaye birikiminizin olması gerek. Ve benim şu anki sermayemin yüzde 5’i bile dolar değil.

Asgari ücret görüşmeleri başladı. Sizin MÜSİAD olarak öneriniz nedir?

Bir çok şirket bu yıl rekor karlar açıkladı. Gerçekten 2021 bir çok sanayici için altın yıl oldu. Durum böyleyken sizin bu parayı kazanmanızda bu kadar katkısı olan insanların geçim sıkıntısı çekmesi kabul edilebilir bir durum değil. Biz kazanıyorsak bizim çalışanlarımız da kazanmlı. Biz MÜSİAD olarak asgari ücretin yüzde 41.55 gibi bir artışla 4 bine çıkması gerektiğini düşünüyoruz. Ama burada devletin de vergi yükünü işverenin üzerinden alması lazım. Biz diyoruz ki asgari ücretteki ilave 850 TL’lik maliyeti zaten karşılayacaktık. Oradaki vergi yükünün yarısını da devlet karşılasın diyoruz.

2021 sanayiciler için altın yıl oldu dediniz, 2022 için de iyimser misiniz?

2022’nin daha da iyi olcağını düşünüyoruz. Önümüzdeki yıl da her ay en az minimum 20 milyar dolar ihracat geliri ve üstüne 35-40 milyar dolar turizm hizmet geliriyle, Türkiye’nin cari dengeyi tuturması işten bile değil. Elimizde böyle güzel veriler varken moralimizi bozacak bir durumumuz yok diye düşünüyorum. 2022 daha iyi geçeceğini düşünüyorum.

BAE ile anlaşma iş dünyasını sevindirdi. Türkiye’nin düşmanlarını azaltması, dostlarını çoğaltması gerek. Yakında Mısır ve Suudi Arabistan’la ilişkilerin de iyiye gittiğini görebiliriz.

ARTIK KİMSE ‘BETONLA BÜYÜYORUZ’ DİYEMEZ

Pandemiye ve oynak kurlara rağmen, Türkiye 3’üncü çeyrekte iyi bir büyüme rakamı elde etti. Yılı nasıl kapatırız, çift hane yakalanır mı?

Geçen yıldan itibaren pandemi bütün dünyanın ekonomide iş yönetme tarzını değiştirdi. 2021 ekonomilerin sınanma yılı, aynı zamanda ülkelerin pandemiyle nasıl başettikleriyle ilgili de ciddi bir gösterge oldu. Biz Türkiye’de son 5 çeyrekte üst üste büyüyen bir ekonomiye şahit olduk. Son olarak 3’cü çeyrek rakamları 7.4 olarak açıklandı. Bu gelişmekte olan ekonomiler arasında da bir rekor oldu. Bugüne kadar ‘Türkiye’nin büyümesi daha çok iç tüketimle oluyor, betonla, inşaatla büyüyoruz’ eleştirileri vardı. Bugünkü büyümeye baktığımız zaman ihracatın büyümeye katkısı 6.8’e kadar ulaştı. İhracatı artırarak büyüyebileceğimizi de ispatladık.

BANKALARA PARK ETMİŞ 225 MİLYAR DOLAR VAR

Siz de gayrimenkul işindesiniz. Maliyet artışına paralel olarak, yatırımlar yavaşladı gibi görünüyor. Siz önümüzdeki dönemde sektörde bir hareket bekliyor musunuz?

Ocak ayında 1 tır demiri 125 bin TL’ye alıyorduk, şimdi 250 bin TL. Tabii ki sektör bu durumdan etkileniyor. Ancak ben önümüzdeki dönemde, orta ve sosyal konutta değil ama lüks konutta bir hareket bekliyorum. Şu anda Türkiye’de gerçek kişilerin 130-140 milyar dolar parası var. 80-85 milyar dolar da şirketlerin var. Dolayısıyla 225 milyar dolar bankalara park etmiş dolar var. Bu paralar elbette yatırıma dönecek. Ve gayrimenkule gelmesi de büyük olasılık.

FİYATLAR BİR MİKTAR DAHA ARTAR

Pek çok sektörden, yılbaşından sonra ciddi zamlar yapılacağına dair açıklamalar yapılıyor. Siz zam bekliyor musunuz 2022 başında?

ÜFE’yle TEFE arasında makas çok açık, yüzde 24-25 gibi bir fark söz konusu. Bu da demek oluyor ki, üreticiler henüz maliyet artışlarını fiyatlara yansımadı. Dolayısıyla fiyatların bir miktar daha artması mümkün. Ama diğer yandan insanların alım gücü de artacaktır.