Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), “Dünyada Enflasyon Büyümeyi Unutturdu, Resesyon Riski Gündemde” başlıklı, “Temmuz 2022 İnşaat Sektörü Analizi Raporu”nu yayımladı.
Raporda, Türk müteahhitlerin Ocak-Haziran 2022 periyodunda yurt dışında 4,6 milyar dolarlık 132 yeni proje üstlendiğine işaret edilerek, mevcut pazarlarda daha etkin olunması ve yeni pazar arayışının hızlandırılması gereksinimi vurgulandı. Dış siyasette yaşanan son gelişmelerle bölümün tecrübesinin yüksek olduğu Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan pazarlarının öne çıktığı belirtilen raporda, Nijerya, Güney Afrika Cumhuriyeti, Tanzanya ve Gana olmak üzere Sahra-altı Afrika bölgesinin de yakından takip edildiği aktarıldı.
Raporda, geçen yıl 11 milyar dolar tutarında rekor düzeyde yeni proje üstlenilen Rusya’da, devam eden projelerin 20 milyar dolar tutarında olduğu ifade edilerek, savaş nedeniyle ülkede Avrupa firmalarıyla ortak projelerde aksamaların yaşandığı bildirildi. Savaş kaynaklı belirsizliklerin, sektörün lider pazarında bekleme sürecine girilmesine neden olduğunun altı çizilen raporda, Ticaret Bakanlığının verilerine göre bu yılın 6 ayında Rusya’da toplam meblağı 396 milyon dolar olan 4 yeni proje üstlenildiğine işaret edildi.
“ORTA VE DAR GELİRLİ KESİM İÇİN KONUT SAHİBİ OLMAK GİDEREK ZORLAŞIYOR”
İnşaat kesiminde yatırımlarda düşüş ve artan girdi maliyetleri problemiyle birlikte faaliyetlerin yine durma noktasına geldiği tabir edilen raporda, maliyet artışlarının konut fiyatları üzerinde üst istikametli baskı yaratmaya devam ettiği vurgulandı. Raporda şunlar kaydedildi:
“Sektörde büyümeye dönüş için inşaat yatırımlarında canlanmaya ve öngörülemez seviyede artan girdi maliyetlerinin yarattığı sorunun tahliline gereksinim duyulmaktadır. Bilhassa kamunun yatırım programlarının bu çerçevede yol gösterici olmasına gereksinim duyulmaktadır. Bu kapsamda kamu yatırım programında bir önceliklendirme yapılmasında ve ekonomik ve toplumsal katma bedel yaratacak projelerin tercih edilmesinde fayda görülmektedir. Kesimin içinde bulunduğu ekonomik kasvetlere ait bir öbür gereksinim, yükseltilmiş olan stopaj ve katma bedel vergisinde tevkifat oranlarının en azından eski seviyelerine çekilmesidir. Yaşanan yüksek maliyet artışlarının yüklü tesiriyle konut fiyatlarında artışla yeni konut üretiminde temkinlilik hatta gerileme izlenmektedir. İnanılmaz bir devirden geçişin yüklü tesiriyle dengesizliklerin izlendiği piyasa şartlarında orta ve dar gelirli kesim için konut sahibi olmak giderek zorlaşmaktadır. İnşaat imalatını finanse edebilecek tahliller gerekmektedir. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının konut fiyatlarında hissesi yüksek olan arsa maliyetlerinin azaltılmasına yönelik çalışmaları bu açıdan büyük değer taşımaktadır.”